Vragen en antwoorden Skaeve Huse Amersfoort

Waarom Skaeve Huse?

In Amersfoort willen we dat er voor iedereen een menswaardig thuis is. In de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) staat dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor de opvang van mensen met meerdere persoonlijke problemen op een zo goed mogelijke plek. Er is in Amersfoort een kleine groep mensen (circa 20 tot 25) die het niet lukt om zelfstandig in bijvoorbeeld een woonwijk, bestaande woonvorm, of maatschappelijke opvang te wonen. Dit blijkt uit een onderzoek van het Leger des Heils, in opdracht van Gemeente Amersfoort. Deze mensen veroorzaken met regelmaat (ernstige) woonoverlast, waar zowel zijzelf als de omgeving last van hebben. Uit ervaringen in andere gemeenten, blijkt dat het woonconcept Skaeve Huse voor een deel van deze groep een oplossing is. Deze manier van wonen ontbreekt tot nu toe in onze gemeente en zorgt ervoor dat deze mensen toch een passende woonplek krijgen. Zelfstandig wonen met verplichte begeleiding op een rustige woonplek, op enige afstand van een woonwijk. Omdat het hen helpt om  prikkelarm te wonen met duidelijke regels en de juiste begeleiding,.  Met Skaeve Huse werkt gemeente Amersfoort aan de opgave 'passende zorg en ondersteuning' uit het Uitvoeringsprogramma Wonen en Zorg.

Een paar voorbeelden van overlast voor verhuizing naar een Skaeve Huse en erna:

• In Hilversum waren de 6 Skaeve Huse-bewoners samen verantwoordelijk voor 150 meldingen op jaarbasis toen ze nog in gewone woonwijken woonden. Na plaatsing in Skaeve Huse is dit gedaald naar slechts enkele meldingen buiten het Skaeve Huse-terrein. Bron: cijfers van de Nationale Politie, exclusief de cijfers van de gemeentelijke handhaving.
• Ook in Rotterdam blijkt na een evaluatie in 2018 dat het wegnemen van overlast in de voormalige woonomgeving van de bewoners van de Skaeve Huse en het voorkomen dat er woonoverlast optreedt in de omgeving van de Skaeve Huse, in dat opzicht een succes is geworden. Een van de doelen van Skaeve Huse was om te voorkomen dat overlastgevers op straat komen te staan en hen te begeleiden, zodat terugkeer naar een andere (reguliere) woonsituatie mogelijk wordt. Hierbij is het gelukt om voor in totaal 13 bewoners te voorkomen dat ze op straat terecht komen. Maar terugkeer naar een (reguliere) woonsituatie vraagt om een lange adem en is daarom nog geen succes te noemen.

Skaeve Huse staan op meerdere plekken in Nederland, bijvoorbeeld in Rotterdam en Hilversum. Het concept komt oorspronkelijk uit Denemarken. De letterlijke vertaling is ‘rare huisjes’. Het is een woonvorm voor mensen die niet in een reguliere wijk of opvang kunnen wonen of dakloos zijn, omdat zij daar overlast veroorzaken door hun persoonlijke problemen. Deze mensen hebben nu geen passende woonplek. Begeleiding is voor de Skaeve Huse-bewoners verplicht en heeft als doel grenzen stellen en regelmaat en rust brengen. Daarnaast is er zorg voor bewoners die dat nodig hebben persoonlijke begeleiding vanuit zorginstellingen. Dat kan zijn: begeleiding bij zelfstandig wonen (koken, schoonmaken), omgaan met geld, zinvol de dag doorbrengen, hulp bij verslaving, therapie, hulp van het wijkteam of een combinatie hiervan. Door deze woonvorm met ondersteuning in te zetten, lukt het deze mensen beter om te wonen zonder overlast voor de omgeving te veroorzaken. In Amersfoort gaat het om een woonplek voor 8 tot maximaal 10 mensen in 8 woonunits. 

Er is sprake van woonoverlast als een individuele bewoner zich door persoonlijke problemen regelmatig of blijvend zo gedraagt, dat deze persoon daarmee voor omwonenden ernstige overlast bezorgt. Deze overlast heeft een grote, negatieve invloed op de wijk. Voorbeelden van woonoverlast: geluidsoverlast, burenruzie, bezoek dat overlast geeft, onaangepast gedrag, stankoverlast en vervuiling. Woonoverlast komt in alle wijken van de stad voor. Deze mensen hebben op dit moment geen passende woonplek.

Er bestaan geen wetenschappelijke rapporten of vergelijkingen tussen locaties. Er bestaan wel losse evaluaties, zoals dit evaluatie rapport van Gemeente Rotterdam. Daarnaast hebben we om aan relevante informatie te komen, gesprekken gevoerd met andere gemeenten en zorgaanbieders die al ervaring hebben elders in het land.

Op dinsdag 4 april 2023 besloot het college van burgemeester en wethouders dat de locatie Palestinaweg Oost 3-5 (zuidelijke kant van de weg) de meest geschikte locatie is voor Skaeve Huse in Amersfoort. Omwonenden zagen liever een Skaeve Huse op het zuidelijke deel van dit perceel, dan het noordelijke. De gemeente geeft gehoor aan deze wens. Het besluit betekent dat alleen voor deze locatie een plan wordt uitgewerkt. 
Samen met inwoners en organisaties heeft de gemeente, in samenwerking met Omnia Wonen en de zorgaanbieders, gewerkt aan de ontwikkeling van Skaeve Huse.

• De eerste stap was het opstellen van een kaderstellende notitie, waarin staat hoe we Skaeve Huse het beste kunnen inpassen in de omgeving en met welke aspecten we rekening moeten houden. Hierbij verwerkten we waar mogelijk de ontvangen tips, zorgen en vragen van inwoners van Vathorst en andere belanghebbenden.
• Vervolgens legden we het concept voor aan omwonenden en andere belanghebbenden en daarna aan de gemeenteraad. In het eerste kwartaal van 2024 besprak de gemeenteraad de notitie. Inwoners en organisaties uit de stad kregen de mogelijkheid om hun mening te geven. Vervolgens stelde de gemeenteraad eind januari 2024 de kaders vast voor Skaeve Huse aan Palestinaweg Oost 3-5.

Vervolg

De gemeente blijft werken met de stappen uit de participatiegids.

• We werken momenteel aan de afronding van het uitwerkingsvoorstel en het woonzorgplan. De klankbordgroep vroeg een of een onafhankelijke partij naar het woonzorgplan kan kijken op de punten leefbaarheid, woongenot en veiligheid in de leefomgeving van Skaeve Huse. De gemeente honoreert dit verzoek. Zodra het advies van de onafhankelijke partij er is, raadplegen we de klankbordgroep opnieuw om het advies te bespreken.
• In juni 2025 zal de raadscommissie het uitwerkingsvoorstel en het woonzorgplan bespreken, inclusief het onafhankelijke advies en de reactie van de klankbordgroep daarop. Tijdens deze bijeenkomst hebben omwonenden de mogelijkheid om in te spreken en hun mening te geven. Na de bespreking in de raadscommissie zal de gemeenteraad ongeveer twee weken later een besluit nemen over het uitwerkingsvoorstel en het woonzorgplan.

Indien de raad akkoord gaat, start de gemeente met de uitwerking in een omgevingsplan en het opstellen van het ontwerp.

Stap 1: Verkenningsfase - 2023 en 1e kwartaal 2024

• Het college besloot door te gaan met de verdere uitwerking van het plan. De gemeente maakte met de input van omwonenden en andere belanghebbenden een voorstel voor inhoudelijke kaders (waar moest het plan aan voldoen, maximumaantal woningen, doelgroep en veiligheid) en de procesmatige kaders (afspraken over participatie en de rollen van alle belanghebbenden). 
• Deze concept kaders zijn voorgelegd aan omwonenden en andere belanghebbenden: eerst aan een klankbordgroep en daarna aanalle belanghebbenden). Hun opmerkingen verwerkten we voor zover mogelijk.
• Daarna stuurde het college de kaders naar de gemeenteraad. De gemeenteraad besprak de kaders tijdens een commissievergadering. Hierbij konden omwonenden inspreken. Daarna volgde een besluit van de gemeenteraad.

Stap 2: Uitwerken kaders in uitwerkingsvoorstel -  3e en 4e kwartaal 2024 en 1e en 2e kwartaal 2025

• Bij de uitwerking van de kaders denken omwonenden en andere belanghebbenden mee om tot een uitwerkingsvoorstel te komen, het plan. Hoe dat precies moet gebeuren, is vastgelegd in de kaders.
• De raadscommissie zal het uitwerkingsvoorstel bespreken. Tijdens die bijeenkomst is het mogelijk in te spreken. Twee weken later neemt de gemeenteraad een besluit.

Stap 3: Uitwerking in ontwerp wijziging bestemmingsplan - 3e en 4e kwartaal 2025

• De gemeente stelt het concept Ontwerp Bestemmingsplan op (zo mogelijk medio 2025)
• Ontwerp gebouwen & omgeving
• Belanghebbenden kunnen reageren op het concept ontwerp bestemmingsplan zoals afgesproken in de kaders.
• Aanpassen Ontwerp Bestemmingsplan en dat ter inzage voor omwonenden en andere belanghebbenden leggen. Belanghebbenden hebben de mogelijkheid om hun zienswijze op het plan in te dienen. Gemeenteraad kan het Ontwerp Bestemmingsplan agenderen voor bespreking in de raad.
• Het bestemmingsplan gaat voor besluit naar de gemeenteraad.
• Mogelijkheid voor belanghebbenden om in beroep te gaan bij de Raad van State.

Stap 4: Bouw Skaeve Huse - op zijn vroegst 2026, 2e kwartaal.

Skaeve Huse op deze locatie ontwikkelen kan alleen na een wijziging van het omgevingsplan. Het gaat hier om kleinschalige woonzorgunits. Zodra de procedure hiervoor start, plaatsen we informatie op de pagina Skaeve Huse. Ook over de manier waarop belanghebbenden hun zienswijze (mening) hierop kunnen indienen.

Dat kan om verschillende redenen. In dit geval gaat het om een nieuw maatschappelijk vraagstuk, zoals de huisvesting van mensen die elders woonoverlast veroorzaken en op dit moment niet passend wonen. Dat kan reden zijn om een nieuw omgevingsplan te maken. Daarbij onderzoeken we:

• Of het voldoet aan een goede ruimtelijke ordening. 
• Of een nieuwe functie zoals wonen in Skaeve Huse in de omgeving past. 
• En of het initiatief aan de milieuwetgeving voldoet.

Alleen het omgevingsplan voor het terrein voor de Skaeve Huse moeten we wijzigen. De omliggende terreinen kunnen hun bestemming houden. Ook andere plannen hoeven we niet te wijzigen. In Amersfoort willen we dat er voor iedereen een menswaardig thuis is. Ook voor mensen die niet gemakkelijk in de maatschappij kunnen wonen. Deze kleine groep mensen veroorzaakt momenteel op andere plekken in de stad veel overlast. Met Skaeve Huse kunnen we de overlast verminderen en mensen een stabiel thuis bieden. Voor deze mensen is dit de meest passende woonvorm. Dat vinden we proportioneel ten opzichte van een omgevingsplan wijzigen.

Meestal gaat het om mensen met een verslaving, psychische aandoening en/of licht verstandelijke beperking of een combinatie daarvan. Daardoor lukt het hen niet om in een reguliere wijk of opvang te wonen. Zij veroorzaken daar vaak overlast door hun persoonlijke problemen en doordat ze nu niet passend wonen.

Ja. Gemeente Amersfoort vindt het belangrijk dat de zorgaanbieder werkt met een zorgvuldig selectieproces. Zodat er alleen bewoners komen, die goed passen binnen de woonvorm en die daadwerkelijk met begeleiding zelfstandig kunnen wonen op deze plek. De gemeente geeft de zorgaanbieder en corporatie de opdracht om samen met politie bewoners te selecteren die nu of in de toekomst geen gevaar (geweld, zeden) vormen voor de omgeving of de andere Skaeve Huse-bewoners. Zij stellen van de kandidaten een risico-inventarisatie op, die kijkt naar het verleden, de huidige situatie en of er een risico is op herhaling van ongewenst gedrag. Dat gebeurt in overleg met gemeente en politie. Dit betekent ook dat kandidaten die in de afgelopen 2 jaar voor een ernstig misdrijf (geweld, zeden) veroordeeld zijn geweest, hier niet komen wonen. De zorgaanbieder selecteert alleen mensen die echt zelf in Skaeve Huse willen wonen. Zij mogen alleen in Skaeve Huse wonen met verplichte begeleiding en zonder overlast te veroorzaken in de omgeving. Hier moeten de bewoners voor tekenen en de zorgaanbieders zien hier streng op toe. De zorgaanbieders hebben hier al veel ervaring mee op andere plekken in het land.

De mensen die nu in Amersfoort in beeld zijn voor een mogelijke plek in de Skaeve Huse, hebben geen zedenverleden voor zover bekend is. De zorgaanbieders kennen deze mensen en hebben inzicht in hun verleden en huidige situatie. Bewoners van Skaeve Huse veroorzaakten woonoverlast en het is begrijpelijk dat omwonenden zich daar zorgen over maken. Mensen die woonoverlast veroorzaakten omdat zij niet passend woonden, vormen daarmee echter geen verhoogd risico als het om veiligheid in de buurt gaat. Dit blijkt uit ervaring bij andere Skaeve Huse in het land. Skaeve Huse-bewoners zijn vaak mensen die erg op zichzelf zijn en rustig willen kunnen wonen.

De kandidaten voor Skaeve Huse kunnen overal uit Amersfoort vandaan komen. Zorgaanbieders, politie of corporaties kunnen potentiële bewoners aanmelden. De meesten wonen nu in de maatschappelijke opvang of bij een zorgaanbieder. Daar kunnen ze niet blijven, omdat ze daar overlast veroorzaken en niet passend wonen. Een enkeling dreigt uit een sociale huurwoning te worden gezet om dezelfde reden.

Ja, bewoners betalen zelf huur. Ze krijgen een huurcontract, met daarbij verplichte zorg en huisregels, waar de bewoners zich aan moeten houden. Dit samen komt neer op een ‘huurzorgcontract’. Als een bewoner zich niet aan de afspraken houdt, is het mogelijk om het huurcontract te beëindigen.

De meeste Skaeve Huse-bewoners zijn op zoek naar rust en stabiliteit. Zij zullen hier daarom blijven wonen. In een enkel geval stroomt een bewoner alsnog uit naar een reguliere woning of een beschermde woonvorm. Dat hangt van de persoon en situatie af. 

Deze mensen zijn vaak erg op zichzelf en hebben niet altijd behoefte aan activiteiten met anderen. Dit weten de zorgaanbieders, omdat ze deze mensen vaak al langere tijd begeleiden. Wanneer iemand in Skaeve Huse woont, ligt de nadruk op het stabiel blijven en rustig wonen zonder overlast te veroorzaken. Maar bewoners die wel activiteiten of contacten willen, krijgen daar via de begeleiding hulp bij, zodat integratie op een manier kan verlopen die voor iedereen prettig is.

Ja. Bewoners van Skaeve Huse veroorzaakten woonoverlast op plekken waar ze eerst woonden en het is begrijpelijk dat omwonenden van een toekomstige Skaeve Huse-locatie zich daar zorgen over maken. Mensen die woonoverlast veroorzaakten omdat zij niet passen woonden, vormen daarmee echter geen verhoogd risico voor de veiligheid in hun omgeving. Dit blijkt uit ervaringen van de zorgaanbieders op andere plekken in het land. De bewoners zijn in staat om met begeleiding zelfstandig te wonen en zelf hun boodschappen te doen en te gaan en staan waar ze willen.

De bewoners mogen geen mensen ongevraagd bij hen laten logeren of iemand bij zich laten wonen. In overleg kan er soms wel een keer iemand logeren, zoals familie. De huisjes zijn bedoeld voor 1 persoon. In uitzonderlijke gevallen kunnen er stellen wonen op een Skaeve Huse-terrein. Deze regels staan in hun huurzorgcontract en zijn onderdeel van de begeleiding door de zorgaanbieder. Hier ziet de zorgpartij streng op toe. Skaeve Huse-bewoners mogen wel bezoek ontvangen thuis.

Wij vinden het belangrijk dat omwonenden rondom Skaeve Huse en de Skaeve Huse-bewoners zelf, zich veilig voelen en prettig samen in de omgeving wonen. Er komt 24/7 cameratoezicht op het terrein. De zorgaanbieder bekijkt deze beelden achteraf, als daar aanleiding toe is. 

Daarnaast krijgen de bewoners verplichte begeleiding. Ook moeten zij zich houden aan huisregels, die onderdeel zijn van het huurcontract. Hier ziet de zorgaanbieder streng op toe. Ze mogen bijvoorbeeld geen extreme (geluids)overlast veroorzaken voor de andere Skaeve Huse-bewoners of andere omwonenden, mensen ongevraagd bij hen laten logeren of in verboden middelen handelen (of hennepplanten hebben/kweken). De zorgaanbieder houdt hier toezicht op.

Op andere locaties ervaren omwonenden en passanten weinig tot geen overlast buiten het terrein, omdat het om bewoners gaat die vaak erg op zichzelf zijn. Ze leven vaak in hun eigen huis en binnen het Skaeve Huse-terrein. Zorgaanbieders zijn er alert op als zich onverwacht toch een urgente overlastsituatie voordoet en zien daar streng op toe. In het woonzorgplan dat we samen met omwonenden, zorgaanbieder, politie en handhaving gaan opstellen, maken we nadere afspraken, ook over de aanrijtijden van de zorgaanbieder bij calamiteiten. Uit ervaring van andere Skaeve Huse-locaties weten we dat het goed werkt om een telefoonnummer (24/7) van de zorgaanbieder beschikbaar te hebben. Dit nummer kunnen omwonenden of andere belanghebbenden bellen wanneer er een overlastsituatie ontstaat. Ook werkt een appgroep met directe buren, handhaving, politie en de betrokken zorgaanbieder goed. Er kan dan snel worden gehandeld. Met al deze maatregelen is vooralsnog geen fysieke bewaking op en rond het terrein nodig.

De politie is al bij dit project betrokken en heeft als wettelijke taak het handhaven van de wet en het verlenen van hulp. Bij calamiteiten waarbij snel handelen nodig is, kan de politie dus worden gebeld. Daarnaast stellen we samen met omwonenden en andere belanghebbenden een woonzorgplan op. Daarin willen we opnemen dat de gemeentelijke handhaving (boa’s) regelmatig een ronde doet op het terrein. Dit gebeurt ook bij andere Skaeve Huse in het land en daar zijn goede ervaringen mee.

Ten slotte komen er alleen mensen in Skaeve Huse te wonen die zorgvuldig zijn geselecteerd en uit wiens risico-inventarisatie blijkt dat ze geen verhoogd risico opleveren voor de veiligheid.

Wij vinden het belangrijk dat (direct) omwonenden prettig en veilig in en rond hun huis wonen. Als cameratoezicht hieraan bijdraagt, bespreken we dit met de belanghebbenden.  

Gemeente Amersfoort vindt het belangrijk dat omwonenden rondom Skaeve Huse zich veilig blijven voelen en prettig kunnen wonen in en rondom hun huis. Dus dit is een begrijpelijke zorg. Net als iedere Amersfoorter mogen Skaeve Huse-bewoners alcohol kopen en drinken en softdrugs gebruiken. Wel maken we duidelijke afspraken met de bewoners. Zij moeten zich houden aan de huisregels die onderdeel zijn van hun huurcontract. Hierin staat onder andere dat zij niet in drank en drugs mogen handelen (of hennepplanten hebben). Als een bewoner zich meermaals niet aan de afspraken houdt, kan de woningcorporatie het huurzorgcontract beëindigen.   
 
Zorgaanbieders zijn er alert op als zich onverwacht toch een urgente overlastsituatie (ook in relatie tot alcohol en drugs) voordoet. De betrokken zorgaanbieder ziet daar streng op toe. Uit ervaring van andere Skaeve Huse-locaties weten we dat het goed werkt om een telefoonnummer (24/7) van de zorgaanbieder beschikbaar te hebben. Dit nummer kunnen omwonenden of andere belanghebbenden bellen bij een overlastsituatie. Ook werkt een appgroep met directe buren, handhaving, politie en de zorgpartij goed. Er kan dan snel worden gehandeld. Daarnaast maakt de begeleiding afspraken over bezoek aan de supermarkten met de supermarktmanagers. De zorgaanbieders hebben hier al veel ervaring mee op andere plekken in het land. 

Hoe we dit precies allemaal vorm gaan geven, werken we uit in het woonzorgplan met omwonenden, politie en handhaving en de zorgpartij (bijvoorbeeld ook over de aanrijtijden van de zorgpartij).

Het is niet de bedoeling dat Skaeve Huse-bewoners overlast veroorzaken. Het woonconcept is juist bedoeld om woonoverlast op te lossen. De ervaring van de zorgaanbieders op andere locaties in het land is dat er bijna nooit iemand zijn huis uit hoeft, omdat zij zich wel degelijk aan de afspraken houden. Als het toch niet anders kan en een Skaeve Huse-bewoner zijn huis uit moet, zorgt de gemeente dat deze persoon bij de maatschappelijke opvang voor daklozen terecht kan (elders in de stad).

Nee. Wel een begrijpelijk vraag in deze tijden van personeelstekorten in ons land. Voldoende capaciteit bij de politie en handhaving vinden wij belangrijk. Dit punt van aandacht verwerkten we daarom in het woonzorgplan, dat we samen met omwonenden en andere partijen opstellen. Het komt aan bod binnen de bredere veiligheidsmaatregelen en samenwerking met politie, handhaving en de zorg. Zodat we er klaar voor zijn, mocht er een hogere inzet nodig zijn. Voor calamiteiten waarbij snel handelen van de politie nodig is, is sowieso altijd capaciteit beschikbaar. Dat geldt ook voor de zorgaanbieder, die via een speciaal telefoonnummer 24/7 gebeld kan worden.

We weten overigens dat in Hilversum de 6 Skaeve Huse-bewoners samen verantwoordelijk waren voor 150 meldingen per jaar, toen ze nog in gewone woonwijken woonden. Na plaatsing in Skaeve Huse daalde dit naar slechts enkele meldingen buiten het Skaeve Huse-terrein (bron: Nationale Politie, exclusief gemeentelijke handhaving). Ook in Rotterdam blijkt na een evaluatie in 2018 dat Skaeve Huse in dat opzicht een succes is geworden. Ook op andere locaties ervaren omwonenden en passanten weinig tot geen overlast buiten het terrein, omdat het om bewoners gaat die vaak erg op zichzelf zijn. Ze leven vaak in hun eigen huis en binnen het Skaeve Huse-terrein. Dat betekent dat er vermoedelijk ook in Amersfoort juist politiecapaciteit vrij gaat komen na de realisatie van Skaeve Huse.  

Voor het initiatief Skaeve Huse is advies gevraagd bij de politie en de brandweer (Veiligheidsregio Utrecht, VRU) en beide partijen zagen tijdens de eerste verkenning geen bezwaren tegen de locatie. Een uitgewerkter advies komt in het uitwerkingsvoorstel aan de orde.

Sommige omwonenden geven aan dat zij problemen ervaren in de wijk met hangjongeren. Wij werken samen met politie en hulpverleningsorganisaties om deze jongeren in beeld te krijgen en een passende oplossing te vinden en deze uit te voeren.

Zowel in 2021 als in 2022 zijn er in De Laak 6 meldingen bij de politie geweest van overlast in de openbare ruimte, die betrekking hadden op overlast door alcohol/drugs of overlast door een verward/overspannen persoon. We weten niet of, en zo ja hoeveel van deze overlastmeldingen terug te leiden zijn naar de beoogde Skaeve Huse-doelgroep. (Bron: cijfers van de Nationale Politie, exclusief de cijfers van de gemeentelijke handhaving.)

De Nationale politie hanteert in het geval van incidenten 3 type meldingen: spoed, nu en later. In het geval van spoed (112) is er binnen 15 minuten een eenheid ter plaatse. De politie geeft aan dat voor deze locatie de aanrijtijden haalbaar zijn. In 2023 heeft de politie op een doordeweekse ochtend inclusief woon-/werk verkeer, een spoedmelding in de omgeving van de Palestinaweg Oost gehad. De aanrijdtijd bedroeg vanaf het politiebureau 8 minuten. Het meeste toezicht zal komen vanuit de aanwezige zorgbegeleiders op locatie. Daarnaast gaan we een woonzorgplan samen met omwonenden en andere belanghebbenden opstellen. Daarin willen we opnemen dat de gemeentelijke handhaving regelmatig een ronde doet op het terrein. Dit gebeurt ook bij andere Skaeve Huse in het land en daar zijn goede ervaringen mee.

Uiteraard vinden wij het belangrijk dat zij snel ter plaatse zijn. Daarom werken zij met een 24/7 bereikbaar speciaal telefoonnummer. Over de aanrijtijden van de zorgaanbieder maken we afspraken in het woonzorgplan, samen met omwonenden en alle betrokken partijen. Zorgaanbieders zijn er alert op als zich onverwacht een urgente overlastsituatie voordoet en zien daar streng op toe. De politie kan altijd worden gebeld bij calamiteiten waarbij snel handelen ter plaatse nodig is, er op dat moment geen begeleider aanwezig is en de zorgaanbieder niet snel genoeg ter plaatse kan zijn.

Gemeente Amersfoort, Omnia Wonen en de stichtingen Kwintes, Leger des Heils en De Tussenvoorziening ontwikkelen samen het woonzorgconcept Skaeve Huse Amersfoort. Op dit moment is nog niet duidelijk welke zorgpartij het beheer (de begeleiding) uiteindelijk gaat uitvoeren. Wel zal het uiteindelijk gaan om 1 zorgpartij.

Om ervoor te zorgen dat de bewoners de juiste begeleiding krijgen, stemt de zorgaanbieder de begeleiding af op de individuele behoefte. Het is belangrijk dat de bewoners individueel passende begeleiding krijgen om prettig te kunnen wonen. Daarom verschilt de begeleiding per bewoner. Dagelijks is er altijd begeleiding op het terrein aanwezig. De gemeente geeft de zorgaanbieder de opdracht om die begeleiding te leveren die nodig is voor de bewoners en om overlast op het terrein en in de omgeving te voorkomen.

Daarnaast stellen we een woonzorgplan samen met omwonenden en andere belanghebbenden op. Daarin staat dat de handhaving dagelijks een ronde doet op het terrein. Dit gebeurt ook bij andere Skaeve Huse in het land en daar zijn goede ervaringen mee.

Dat is een zorg die wij delen. Maar de zorgaanbieders geven aan dat er voldoende personeel beschikbaar is om de juiste begeleiding aan bewoners te kunnen leveren. Bovendien ontvangen deze mensen nu ook zorg. We verwachten op basis van ervaringen elders uit het land dat hun zorgvraag eerder minder wordt dan meer als ze in de een rustigere sociale omgeving als Skaeve Huse gaan wonen.

Bewoners komen in Skaeve Huse in een andere woonomgeving. Ze kunnen daar in sociaal opzicht prikkelarm wonen, op enige afstand van andere omwonenden. De begeleiding richt zich op het bieden van regelmaat en rust, stabiel houden van de situatie en zo autonoom mogelijk te leven. Dat is anders dan in een gewone woonwijk of maatschappelijke opvang. De ervaringen van de zorgaanbieders hiermee op andere plekken zijn goed. Het accepteren van begeleiding is een voorwaarde voor bewoners om in Skaeve Huse te mogen wonen. 

Tijdens de zoektocht is rekening gehouden met de volgende eisen:

• Ruimte voor 8 vrijstaande woonunits en een beheerdersunit (2.100 vierkante meter) met veel afstand tussen de units.
• Grond: geen industrie- of bedrijventerrein.
• Op grond in eigendom van de gemeente of woningcorporatie.
• Ligging van minimaal 75 tot 100 meter van woonbebouwing of andere gevoelige functies.
• Rustige loop- en fietsroutes naar winkels en andere voorzieningen, bij voorkeur niet langs gevoelige functies zoals speelplekken voor kinderen of scholen, vanwege de drukkere omgeving voor de Skaeve Huse-bewoners.
• Mogelijkheid om het terrein af te schermen door groen of een schutting om overlast te beperken en privacy te bevorderen.
• Positief advies van de politie en Veiligheidsregio Utrecht. Denk hierbij ook aan de bereikbaarheid per auto en de looproute voor politie en andere hulpverleners.
• Geen belemmeringen vanuit bouw- en milieuwetgeving. 

Meer informatie over de eisen en andere locaties tijdens de zoektocht lees je in de aangevulde QuickScan op de pagina Skaeve Huse.

In 2020 maakte de gemeente een lijst van locaties die sinds 2016 zijn genoemd voor permanente of tijdelijke woningbouw, bijvoorbeeld braakliggende terreinen en/of leegstaande winkels en kantoren. Deze gemeenteraad kreeg deze lijst in vertrouwen. Omdat de lijst gegevens van derden bevat (de meeste locaties zijn niet van de gemeente) en verschillende eigenaren waren niet (allemaal) betrokken, kunnen we deze niet openbaar maken. Ook staan er locaties op die niet beschikbaar zijn (bijvoorbeeld omdat ze nu in gebruik zijn of omdat ze onderdeel zijn van een planontwikkeling). 

Wel kunnen we uitleggen op welke eisen de locaties zijn beoordeeld.  Haalbaarheid is onderverdeeld in beschikbaarheid en geschiktheid.

Voor beschikbaarheid gelden de volgende eisen:

• Geen al bestaande ontwikkelplannen.
• Geen wettelijke redenen vanuit de omgeving waardoor het niet op die locatie kan.

Voor geschiktheid geldt: 

• Geen milieuvervuiling.
• Niet in eigendom van een partij die niet wil meewerken. 

Ten slotte keken we naar de specifiek voor de Skaeve Huse-bewoners aanvullende eisen die we in de vraag hierboven noemden.

De gemeentelijke organisatie voerde dit proces uit in opdracht van het college. Daarna bleven 3 ‘nog nader te onderzoeken locaties’ over: de Middelhoefseweg, de Achterhoekerweg en de Palestinaweg Oost. Die zijn met de QuickScan voor de Skaeve Huse onderzocht.

De eisen voor een Skaeve Huse-locatie kwamen naar voren uit praktijkervaringen van bestaande Skaeve Huse-locaties in Nederland. En uit kennis van zorgaanbieders over een woonsituatie die goed bij de cliënten past. Een team van adviseurs van de gemeente en de zorgaanbieders stelde ze op. De meeste onderliggende adviezen zijn vertrouwelijk. Het SEV-rapport is wel in te zien via de website van de DSP-groep.

Wij vinden alle eisen even belangrijk en hebben deze tegen elkaar afgewogen in de QuickScan. Andere gemeenten die eerder Skaeve Huse plaatsten, gebruikten deze eisen ook. De QuickScan is zo zorgvuldig en transparant mogelijk gemaakt met als doel om een geschikte locatie voor Skaeve Huse te vinden. Eentje waar zowel de toekomstige bewoners als de omgeving prettig met elkaar in de omgeving kunnen wonen. Scholen en speelplekken op voldoende afstand van de locatie leveren geen stress op voor Skaeve Huse-bewoners. Grond in eigendom van de gemeente of woningcorporatie heeft als voordeel een sneller proces en lagere kosten.

-- = Onvoldoende
- = Matig
+/- = aandachtspunt Matig/Voldoende 
+ = Voldoende
++ = Goed

De gemeente is van mening dat we dit voldoende objectief en kritisch uitvoerden. Ook na het aanvullen van de QuickScan leiden de nieuwe inzichten niet tot een wijziging van het resultaat.

Alle eisen, dus ook de afstandseis, kwamen tot stand op basis van ervaringen van zorgpartijen elders in het land vóórdat de zoektocht naar een locatie startte. Deze afstand heeft te maken met geluidsoverlast en het zicht op het terrein. Uiteraard houden we hiermee rekening. Uit evaluatieonderzoek (SEV, 2010) blijkt een goede ligging op 75 tot 100 meter van woningen of andere gevoelige activiteiten. Ondanks de minimale 75 meter afstand is op deze locatie 100 meter tot het dichtstbijzijnde huis mogelijk (dit gaat om 1 woning). Alle andere woningen en gevoelige functies liggen op grotere afstand dan 100 meter.

Om de leefbaarheid voor zowel de omwonenden als Skaeve Huse-bewoners zo goed mogelijk te maken, kunnen we zo nodig nog schuiven binnen het beoogde Skaeve Huse-terrein. De afgelopen jaren deden meerdere gemeenten ervaring op met Skaeve Huse. Hieruit blijkt dat er in de praktijk niet of nauwelijks problemen zijn met de bewoners van Skaeve Huse, ook niet op 75 tot 100 meter afstand. De verschillen met andere gemeenten hebben te maken met de ligging van het terrein. 

De groslijst met mogelijke locaties legden we langs de eisen (zie ook de vragen hierboven). Daaruit bleven er nog 3 over in Amersfoort en die onderzochten we verder. De andere 2 locaties waren de Middelhoefseweg en de Achterhoekerweg 10-12. Meer informatie over het locatieonderzoek en waarom deze 2 locaties minder geschikt bleken, staat in de aangevulde QuickScan op de pagina Skaeve Huse.

Beide locaties zijn door gemeenteadviseurs van milieu beoordeeld op geluid. Uit hun onderzoek blijkt in eerste instantie dat er geen belemmeringen zijn voor de Palestinaweg Oost. De A28 ligt op ruim 250 meter afstand. Wel geven zij aan dat geluid een aandachtspunt is en dat bij het verder uitwerken van het plan nader onderzoek nodig is of geluidbeperkende maatregelen nodig zijn. In het uitwerkingsplan volgt dit uitgebreidere geluidsonderzoek. Daarin nemen we ook de snelweg en de tractoren uitgebreider mee. Advies was om de indeling van de woonunits op het perceel samen met een milieuadviseur van de gemeente te bepalen.

Bij de Middelhoefseweg was sprake van 2 varianten (mogelijke locaties). Variant 2 ligt pal naast het spoor en heeft daar geluidsoverlast van. Variant 1 ligt langs een gewone weg (en wat verder weg van het spoor). Beide varianten kennen een bepaalde mate van geluidsdruk.

Het gaat hier om de afstand tot plekken in de buurt waardoor de Skaeve Huse-bewoners te veel (sociale) prikkels kunnen ervaren. Dat is bij de Middelhoefseweg op een hele korte afstand: op dezelfde parkeerplaats. Daarnaast is bij de locatie Middelhoefseweg ook de ambulancepost (sirenes) een belangrijke bron van prikkels.

Bij Palestinaweg Oost is de afstand tot de genoemde voorzieningen veel groter. Natuurlijk is veiligheid voor ons belangrijk. Maar uit ervaringen elders blijken de Skaeve Huse-bewoners geen verhoogd risico voor de omgeving op te leveren. Er is daarom geen reden om aan te nemen dat Skaeve Huse bewoners een gevaar vormen voor kinderen of dat ze helemaal niet tegen prikkels kunnen.

Nee. Bij de Achterhoekerweg is de afstand tot woonbebouwing kleiner dan 75 meter en het terrein er direct naast is van een ontwikkelaar.

Een van de locaties tijdens het locatieonderzoek is de Middelhoefseweg (industrieterrein). Onder andere door de komst van de RAVU (ambulancepost) en de Stadswormerij is deze locatie minder geschikt dan Palestinaweg Oost. Zie ook de aangevulde QuickScan op www.amersfoort.nl/skaevehuse.

In de afgelopen jaren hebben GGZ Centraal en Gemeente Amersfoort samengewerkt aan de ontwikkeling van het gebied Zon en Schild. Intussen zijn de plannen in een ver gevorderd stadium, zie ook www.ggzcentraal.nl/toekomstzonenschild.

Op 20 december 2022 heeft de raad het uitwerkingsvoorstel Zorgpark Zon en Schild besproken. Er komt een woonwijk op dit terrein en daarnaast vangt Zon en Schild al een kwetsbare groep mensen op dit terrein op. Voor Skaeve Huse is een rustigere omgeving nodig. Daarom past Skaeve Huse niet in deze ontwikkeling.  

Nee. In dit stadium heeft de gemeente aan Omnia Wonen gevraagd naar hun bereidheid tot samenwerking voor dit project. Omnia Wonen is en blijft eigenaar van de grond.

Nu het college heeft besloten om het plan voor deze locatie uit te werken, niet meer. Wij hebben omwonenden en belanghebbenden de mogelijkheid gegeven om tijdens de inloopbijeenkomst in oktober 2023 en februari 2024 schriftelijk te reageren op het voorgestelde initiatief. Als alternatieve locaties zijn Zon en Schild en het terrein van de Congregatie Zusters van St. Joseph, de Mgr. Blom aangedragen. Daarnaast zijn argumenten binnengekomen die wij hebben onderzocht en van reactie voorzien in dit document. Voor wat betreft de beste oplossing voor deze doelgroep voerde het Leger des Heils in opdracht van de gemeente een onderzoek uit. Daaruit bleek dat Skaeve Huse nodig zijn voor deze doelgroep in Amersfoort. Daarom willen we Skaeve Huse realiseren voor de doelgroep.

In het rapport staat bij paragraaf 5.4 “De verwachting is dat Skaeve Huse op geen enkele locatie op (groot) draagvlak uit de directe omgeving kan rekenen. Dit geldt zeker voor de locaties in het gebied Over de Laak, maar ook voor de locatie Middelhoefseweg.” Daarom kregen alle locaties dezelfde score op dit punt. Om die reden en omdat er een recreatievisie aanwezig is voor de omgeving van de beoogde locatie, koos de gemeente ervoor om de participatiestappen voor complexe ontwikkelingen te volgen.

Dit is het meest recente onderzoek dat meerdere landelijke experimenten samenbracht in een advies. Daarnaast baseren we ons ook op de recente ervaring met Skaeve Huse van de betrokken zorgaanbieders en gemeenten op verschillende plekken in het land (onder andere Hilversum, Tilburg en Utrecht). Iedere gemeente heeft wel een specifieke aanpak voor Skaeve Huse-bewoners. Ook van de gemeente Rotterdam gebruikten we ervaringen en evaluaties.

Er komt een woonwijk op dit terrein met ongeveer 200 woningen, waardoor het vrijwel onmogelijk is om de afstandsnorm van 75-100 meter te hanteren. Het is een natuurgebied waar ook het asielzoekerscentrum zich bevindt.  Voor Skaeve Huse is een rustigere omgeving nodig, daarom past Skaeve Huse niet in deze ontwikkeling.   

Voor de gemeentelijke gronden in Over de Laak is een visie vastgesteld. Die is te vinden op de webpagina over Recreatiegebied Over de Laak. De gronden in het gebied die niet van de gemeente zijn, vallen hier niet onder. De beoogde locatie voor Skaeve Huse valt niet binnen deze visie. De gemeente streeft naar een totale visie voor het hele gebied Over de Laak. 

Ja, hier hebben we rekening mee gehouden. De komst van Skaeve Huse heeft geen invloed op de komst van het recreatiegebied. De locatie aan Palestinaweg Oost ligt buiten het recreatiegebied ’t Hammetje en aan één van de ontsluitingsroutes van het Hammetje. Daarnaast schermen we het terrein van Skaeve Huse voldoende af en is het niet voor publiek toegankelijk. Hierdoor zullen de bewoners weinig tot geen last ervaren van bezoekers van het recreatiegebied en ervaren de bezoekers van het recreatiegebied weinig tot geen overlast van Skaeve Huse-bewoners. Verder houdt de gemeente contact met de scouting die zich binnen het recreatiegebied gaat vestigen. Zowel tijdens het plannen maken, als wanneer de bewoners er wonen.

Download ook het kaartje onderaan dit blok met vragen. Daarop staat in het oranje de beoogde locatie Skaeve Huse. In het groen zie je recreatiegebied 't Hammetje. De zwarte cirkels tonen de ingangen naar het recreatiegebied 't Hammetje.

De ontwikkeling van ’t Hammetje vraagt veel voorbereiding. Denk aan een ontwerp maken, planten, dieren, bodem en bomen onderzoeken, technische tekeningen maken, een bestemmingsplan opstellen en vergunningen aanvragen . Begin 2025 richten we het terrein in. Daarnaast is Waterrijk intussen klaar en kan Speelpolder naar verwachting half 2025 open voor bezoekers. Meer informatie hierover staat op de webpagina Recreatiegebied Over de Laak. 

In de tabel staan de afstanden tot de dichtstbij gelegen woningen hemelsbreed gemeten tussen de toegang van Skaeve Huse en de toegang van de onderstaande terreinen en de loopafstand:

Ja, daar kun je op vertrouwen. De locatie voor de Skaeve Huse is het perceel waar de boerderij van Palestinaweg Oost 3 en 5 stond en de 2e optie waar de stal aan de overkant (ten zuiden) van de weg stond. Uiteindelijk kozen we op verzoek van omwonenden ervoor om het zuidelijk terrein te gebruiken als toekomstige locatie voor Skaeve Huse. Op 26 januari 2023 is gestart met de sloop van deze gebouwen. 'Rekening houden met’ gaat over afscherming en inrichting van het terrein. Afbeeldingen van de locaties staan in paragraaf 5.1 van de QuickScan. Die vind je op de pagina Skaeve Huse. 

De gemeenteraad heeft besloten om geen extra brug aan te leggen. Daarmee is er ook geen invloed op het afstandscriterium van 75 tot 100 meter tot de andere woningen. De eventuele komst van Skaeve Huse speelde geen bij het besluit van de gemeenteraad over de brug. 

Meerdere omwonenden hebben aangegeven dat zij deze weg erg donker vinden en verlichting missen. Gemeente Amersfoort vindt veiligheid belangrijk en neemt dit serieus. Het verzoek tot verlichting langs het Hammetje nemen we mee als een van de wensen bij de uitwerking van het plan voor Skaeve Huse. Omwonenden worden betrokken bij de verdere uitwerking van het plan. 

Tijdens het onderzoek naar meerdere locaties, zijn uiteindelijk 3 locaties in Amersfoort uitgebreid onderzocht. De locatie aan de Palestinaweg Oost in Over de Laak – Vathorst Noord voldoet als beste locatie in Amersfoort aan de eisen. De locatie is prikkelarm en ligt voldoende afgelegen ten opzichte van andere woningen, kinderspeelplekken, recreatieve routes en dergelijke. De locatie is groot genoeg om de woonunits te kunnen plaatsen. De units kunnen we inpassen in het landschap, waardoor er een afgeschermd gebied ontstaat. Dat is prettig voor de Skaeve Huse-bewoners en voor de omwonenden. We denken aan kleine woonunits met alleen een begane grond en een plat dak, groene aanplant op het terrein, een afgeschermd buitenterrein en qua uitstraling: een boerenerf. Er zijn geen milieubezwaren voorzien. Daarmee is deze locatie de meeste geschikte en dus de voorkeurslocatie.

Het gaat om een permanente locatie.

Ja. In het uitwerkingsplan komt te staan hoe we de Skaeve Huse inpassen in het landschap. We denken aan kleine woonunits met alleen een begane grond en een plat dak, groene aanplant op het terrein, een afgeschermd buitenterrein en qua uitstraling: een boerenerf.

Het is begrijpelijk om te vragen naar een verband tussen de sloop van de boerderij aan de Palestinaweg Oost 3 en Skaeve Huse. Skaeve Huse was op het moment van de sloop echter nog steeds een initiatief zonder besluit of we het konden uitwerken tot een plan voor deze locatie. De sloop van de boerderij stond dan ook volledig los van Skaeve Huse.

Het hoofdgebouw, bakhuisje en bijgebouwen zijn eigendom van Omnia Wonen. De reden voor de sloop van de boerderij was dat de bouwwerken onveilig waren en er instortingsgevaar was. Veiligheid is voor Omnia Wonen en Gemeente Amersfoort erg belangrijk. Daarom werden de bouwwerken gesloopt. De directe omwonenden zijn hierover (eind) 2022 in (persoonlijke) gesprekken geïnformeerd. Op 26 januari 2023 zijn de direct omwonenden geïnformeerd over de start van de voorbereidende sloopwerkzaamheden.

Over de uilen: Omnia Wonen heeft een ecologische QuickScan laten doen bij het perceel. Daar kwam onder andere uit dat bij 1 van de gebouwen een uilenkast was. Uit het ontbreken van gebruikssporen van uilen (braakballen, veren, ontlasting) bleek dat deze kast niet in gebruik was. De uilenkast is ondertussen verplaatst naar een stuk grond in de omgeving.

Ja, als Skaeve Huse er komt, komt er een extra toegangsweg naar Palestinaweg 7 en 9. De extra toegangsweg verbetert de leefomgeving van de huidige bewoners en zorgt voor minder bedrijvigheid in de directe omgeving van de Skaeve Huse bewoners.

Uit ervaring bij andere Skaeve Huse in het land blijkt dat de bewoners geen hoger risico vormen als het om veiligheid in de buurt gaat. Skaeve Huse-bewoners zijn vaak mensen die erg op zichzelf zijn en rustig willen kunnen wonen. Het is daarom niet nodig een rechtstreekse ontsluiting op de Domstraat te realiseren. 

Verder reikt het beoogde perceel (grond) van Omnia Wonen niet tot aan de Domstraat. Het stuk grond dat wel grenst aan de Domstraat, is van een andere eigenaar. Ook liggen aan de Domstraat een aantal woningen. Een toegang (in-uitrit) via de Domstraat  draagt niet bij aan de wens om dit gebied in de toekomst een groene en/of recreatieve invulling te geven. Gemeente Amersfoort wil niet te veel (extra) verharding (asfalt) aanleggen als er al een bestaande weg voor de toegang is. Dit alles maakt het vrijwel onmogelijk om een toegang vanaf Skaeve Huse naar de Domstraat aan te leggen.   

‘Prikkelarm wonen’ gaat vooral over de woning zelf en de sociale prikkels uit de directe omgeving. De Skaeve Huse staan uit elkaar, het buitenterrein is afgeschermd en geeft niet direct zicht op het omliggende gebied. Het ligt in een deel waar niet teveel recreatie is, waardoor bewoners rustig  kunnen wonen.

De looproute van de Palestinaweg Oost naar het winkelcentrum is niet de meest rustige in vergelijking tot bijvoorbeeld de looproute van de Middelhoefseweg naar een winkelcentrum. Maar de sociale prikkels langs deze route zijn ook weer niet zo erg, dat ze een enorm probleem voor de Skaeve Huse-bewoners vormen. Daarnaast is dit niet de enige eis die we aan een locatie stellen. Op de andere eisen scoort de locatie aan Palestinaweg Oost beter dan die aan de Middelhoefseweg. Daarom is de Palestinaweg Oost de voorkeurslocatie.

Ja. Uit de eerste verkenning van milieuaspecten door adviseurs van Gemeente Amersfoort en de Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD) bleken geen onoplosbare problemenom op deze locatie Skaeve Huse te realiseren. Wel adviseerden zij om voor geluid, geur en externe veiligheid (gasleidingen) aanvullend onderzoek te doen naar de noodzaak voor enige aanpassingen of aanvullende maatregelen. Denk hierbij aan geluidswerende maatregelen of een minimale afstand tussen de gasleidingen en de bebouwing. Het onderzoek zal dan ook kijken naar de milieu-impact op het terrein van Skaeve Huse van knooppunt Hoevelaken, truckstop, pompstation en A28 verbreding . Advies is om de indeling van de woonunits op het perceel samen met een milieuadviseur van de gemeente te bepalen. 

In de QuickScan staat dat geluid een aandachtspunt is. Een geluidsonderzoek komt terug in het uitwerkingsplan waar we nu aan werken. Daaruit zal blijken of verdere maatregelen, bijvoorbeeld geluidswerende, nodig zijn.

Ja. Gemeente Amersfoort is op de hoogte van de verkenning van de mogelijkheden voor een zonnepark en windmolens. Dit is toegevoegd aan de aangevulde QuickScan. Voor het vervolg blijven we in contact met zowel de ambtenaren als bestuurders van de gemeente Nijkerk over beide plannen. Om zo ook een beter beeld te krijgen van de consequenties voor Gemeente Amersfoort. 

Er is onderzocht of de geur van omringende boerenbedrijven de Skaeve Huse onmogelijk maakt. Dat is niet zo, omdat de Skaeve Huse verder dan 50 meter van de bedrijven komen. In de QuickScan is te lezen dat de locatie Palestinaweg Oost voldoende scoort op het gebied van milieuaspecten. Uit de eerste verkenning kwamen een aantal aandachtspunten naar voren. Geluid is er een van. Nader onderzoek zal in het uitwerkingsvoorstel uitwijzen of maatregelen nodig zijn. Daarin nemen we ook eventueel geluidsoverlast van de omringende boerenbedrijven mee. 

Veiligheid staat bij de ontwikkeling van Skaeve Huse Amersfoort voorop. De zorgpartij gaat in Amersfoort zorgvuldig toekomstige bewoners screenen en selecteren op basis van hun persoonlijke situatie en begeleidingsbehoefte. Mensen met ernstige psychiatrische problematiek en een acuut verhoogd risico op agressie of een justitieel verleden met geweldsincidenten, komen niet in aanmerking. Desondanks valt gedrag van mensen vooraf nooit helemaal te voorspellen.

Gemeente Amersfoort vindt de veiligheid van al haar inwoners (en dus ook kinderen) even belangrijk, maar we kunnen dat nergens garanderen. Bij het realiseren van Skaeve Huse staat een veilige woonomgeving voor de omgeving en voor de Skaeve Huse-bewoners voorop. Daarvoor is het belangrijk dat alleen mensen in Skaeve Huse gaan wonen, waarvan de zorgaanbieders aangeven dat die daarvoor geschikt zijn. Daarom voert de zorgaanbieder een zorgvuldige selectie van bewoners uit (zie de vragen en antwoorden bij het kopje Over Skaeve Huse-bewoners), in overleg met de politie. Dit betekent dat mensen die in de afgelopen 2 jaar voor een ernstig misdrijf (geweld, zeden) zijn veroordeeld, hier niet komen te wonen. De 20-25 mensen die nu in Amersfoort in beeld zijn voor een mogelijke plek in de Skaeve Huse, hebben geen zedenverleden voor zover bekend is. Uit ervaringen elders blijken de Skaeve Huse-bewoners geen verhoogd risico voor de omgeving op te leveren.

Ja, hier is rekening mee gehouden. Speelpolder ligt op ruim 1 kilometer afstand van Palestinaweg Oost. Dat is voldoende om geen sociale prikkels voor de Skaeve Huse-bewoners op te leveren. Skaeve Huse-bewoners zijn meestal erg op zichzelf en zullen niet zo snel sociale prikkels als een speelgebied voor kinderen opzoeken. De komst van Skaeve Huse heeft geen invloed op de komst van het recreatiegebied. Met de Skaeve Huse-bewoners maken we afspraken over de leefbaarheid in de buurt. Dit leggen wevast in het huurcontract.

Een veilige speel- en leefomgeving voor omwonenden is van groot belang. Voor de veiligheid is het belangrijk dat alleen mensen in de Skaeve Huse gaan wonen waarvan de zorgaanbieders aangeven dat die daarvoor geschikt zijn. Daarom voert de zorgaanbieder een zorgvuldige selectie van bewoners uit (zie ook de vragen en antwoorden bij het kopje Over Skaeve Huse-bewoners), in overleg met de politie. Dit betekent ook dat bewoners die in de afgelopen 2 jaar voor een ernstig misdrijf (geweld, zeden) veroordeeld zijn, hier niet komen te wonen. De 20-25 mensen die nu in Amersfoort in beeld zijn voor een mogelijke plek in de Skaeve Huse, hebben geen zedenverleden, voor zover bekend is. Uit ervaringen elders blijken de Skaeve Huse-bewoners geen verhoogd risico voor de omgeving op te leveren.

Het is niet de bedoeling dat Skaeve Huse-bewoners bij een speelterrein gaan 'hangen' of daar overlast veroorzaken. Uit ervaringen elders blijkt dat hier goede afspraken over te maken zijn met bewoners en dat gaat de zorgaanbieder hier ook doen. Bij het uitwerken van een woonzorgplan samen met omwonenden en andere betrokken partijen, geven we aan hoe we afspraken maken over het voorkomen van overlast in de omgeving en de handhaving daarvan.

De scholen en BSO vallen onder gevoelige locaties en deze zijn bij het aanvullen van de QuickScan uitgebreider omschreven. De gemeente is op de hoogte van deze locaties en heeft deze instellingen geïnformeerd via een brief en sommige persoonlijk gesproken.

De belangrijkste reden is dat de Skaeve Huse-bewoners ‘prikkelarm’ moeten wonen. Daarbij gaat het over de woning zelf ten opzichte van de directe woonomgeving. De Skaeve Huse komen niet midden in de wijk Vathorst, maar op 450 meter afstand vanaf de rand van Vathorst in het buitengebied. Daarnaast staan ze uit elkaar, het fietspad loopt niet langs de huisjes, want het buitenterrein is afgeschermd en geeft niet direct zicht op het omliggende terrein. Dit is een groot verschil met wonen met direct zicht op een school. De locatie Palestinaweg Oost ligt ook buiten het recreatiegebied het Hammetje en Speelpolder. 

Op basis van ervaringen van de zorgaanbieders weten we dat op andere locaties omwonenden en passanten weinig tot geen overlast buiten het terrein ervaren. Want het gaat om bewoners die vaak erg op zichzelf zijn. Ze leven vaak in hun eigen huis en binnen het Skaeve Huse-terrein. Daarom is het geen probleem als er een recreatiegebied en fietsroutes in de omgeving liggen.

De QuickScan is intussen naar aanleiding van vragen en vervolgonderzoek aangevuld, daar valt ook de scouting onder. Overigens geeft de naam ‘QuickScan’ aan dat het in de eerste fase een beperkt onderzoek was naar verschillende aspecten die van belang zijn voor het ontwikkelen van Skaeve Huse op een bepaalde locatie. Voor het uitwerkingsvoorstel komt vervolgonderzoek naar  alle aspecten nader aan bod. Ook is er contact tussen de gemeente en scouting.

Bij Skaeve Huse Hilversum is ook een scouting in de directe omgeving aanwezig. Wij hebben hier contact mee gehad. Zij ervaren geen belemmering van Skaeve Huse voor de scouting (en andersom ook niet). Wij verwachten daarom niet dat het aantal leden zal dalen door de komst van de Skaeve Huse. Verder ervaren omwonenden en passanten van andere Skaeve Huse locaties weinig tot geen overlast buiten het terrein, omdat het om bewoners gaat die vaak erg op zichzelf zijn. Ze leven vaak in hun eigen huis en binnen het Skaeve Huse-terrein. Daarom vinden we de huidige plek op afstand van het scoutingterrein een goede plek voor Skaeve Huse. Gemeente houdt contact met de scouting. Zowel tijdens het plannen maken, als wanneer de bewoners er wonen.

Dat verwachten we niet, omdat uit ervaringen elders blijkt dat de bewoners van Skaeve Huse geen risico vormen voor de buurt. Maar als je je daar als bewoner zorgen over maakt, bestaat er een mogelijkheid om een verzoek tot planschade in te dienen. Meer daarover lees je op de webpagina Tegemoetkoming bij schade door wijziging bestemmingsplan. 

Op andere locaties ervaren omwonenden en passanten weinig tot geen overlast buiten het terrein, omdat het om bewoners gaat die vaak erg op zichzelf zijn. Ze leven vaak in hun eigen huis en binnen het Skaeve Huse-terrein. Natuurlijk doen zij ook boodschappen. Mocht er toch sprake zijn van overlast dan is de zorgaanbieder die de begeleiding verzorgt 24/7 bereikbaar. De manier waarop, gaan we nog afspreken en afstemmen in samenwerking met omwonenden en andere belanghebbenden (klankbordgroep). Bij acuut gevaar kan altijd de politie gebeld worden.

Genoemde 'snelle rondgang’ valt voor ons niet te checken. Toekomstige bewoners veroorzaken nu overlast op de plekken in de stad waar ze nu wonen. Dit komt omdat zij nu niet passend wonen. Door hen naar de Skaeve Huse te laten verhuizen, lost die overlast zich op door de afstand tussen Skaeve Huse en de nabije woonwijk. We voorkomen er ook mee dat de toekomstige bewoner op straat gaat zwerven of aangewezen blijft op niet passende opvanglocaties. Dat is ook gebleken in andere gemeenten met Skaeve Huse. Soms is er toch sprake geweest enkele meldingen van overlast in de wijk in de buurt van Skaeve Huse, door te veel drank en harde stemmen. Zorgaanbieders grijpen bij meldingen van dit soort situaties snel en streng in. Wij baseren ons op ervaringen en cijfers elders in het land. 

Wij kennen het verhaal over een vrouw die in Hilversum van haar fiets zou zijn getrokken door een Skaeve Huse-bewoner. Wij vonden dit natuurlijk zorgelijk en hebben dit nagevraagd bij de politie Hilversum. Het bleek niet te gaan om een Skaeve Huse-bewoner.
Enkele voorbeelden van overlast cijfers ter illustratie. In Hilversum waren de 6 Skaeve Huse-bewoners samen verantwoordelijk voor 150 meldingen op jaarbasis, toen ze nog in gewone woonwijken woonden. Na plaatsing in Skaeve Huse is dit gedaald naar slechts enkele meldingen buiten het Skaeve Huse-terrein. (Bron: nationale politie, exclusief de cijfers van de gemeentelijke handhavers.)

Ook de Skaeve Huse in Rotterdam blijken in dat opzicht een succes te zijn geworden na een evaluatie in 2018. Dit kwam doordat overlast in de voormalige woonomgeving van de bewoners van de Skaeve Huse wegviel in de nieuwe omgeving van de Skaeve Huse woonoverlast kon worden voorkomen.

Gemeente Amersfoort vindt veiligheid voor al haar inwoners belangrijk. Helaas zijn garanties niet te geven. Uit ervaringen met andere Skaeve Huse in het land blijkt dat de bewoners geen hoger risico vormen als het om veiligheid in de buurt gaat. Skaeve Huse bewoners zijn vaak mensen die erg op zichzelf zijn en die rustig willen kunnen wonen.

Evenementen in de wijk Vathorst kunnen met de komst van Skaeve Huse doorgaan. De locatie van Willems Wondere Weiland (WWW) is dezelfde locatie als de beoogde Skaeve Huse-locatie. Daarom informeerden we de organisatoren van het festival WWW over de Skaeve Huse. We blijven met hen in contact over hoe het festival in het vervolg plaats kan blijven vinden. Het is dus mogelijk dat WWW zal uitwijken naar een nieuwe locatie.

De 8-10 Skaeve Huse-bewoners zullen vooral boodschappen doen in de wijk. Daarvoor zijn er voldoende winkels. Verder verwachten we niet dat Skaeve Huse-bewoners extra druk geven op bestaande faciliteiten in de buurt. Bij het zoeken naar locaties voor Skaeve Huse, en daarna ook Over de Laak, hebben we rekening gehouden met de andere plannen in Over de Laak.

Wij vinden prettig wonen voor alle Amersfoorters belangrijk. Juist daarom kiezen we voor een uitgebreid participatieproces voor Skaeve Huse. De kaders van het project stelden we bijvoorbeeld in overleg met omwonenden vast, onder andere over de leefbaarheid en de frequentie van de evaluatiemomenten.

Wij verwachten door de eventuele komst van Skaeve Huse geen verstoring van het woongenot in Vathorst. Op andere locaties ervaren omwonenden en passanten weinig tot geen overlast buiten het terrein, omdat het om bewoners gaat die vaak erg op zichzelf zijn. Ze leven vaak in hun eigen huis en binnen het Skaeve Huse-terrein en krijgen begeleiding. Natuurlijk doen zij ook boodschappen. Mocht er toch sprake zijn van overlast dan is de zorgaanbieder die de begeleiding verzorgt, 24/7 bereikbaar. Daarnaast zijn er wijkteams, wijkagenten en meer, zoals we ook in andere wijken inzetten.

De nieuwsbrief verscheen niet op het moment dat we over Skaeve Huse konden communiceren. Als er een nieuwe nieuwsbrief Over de Laak uitkomt en er is op dat moment nieuws te vertellen over Skaeve Huse, dan staat dit erin.

Gemeente Amersfoort vindt het heel belangrijk om open en transparant te communiceren. We kozen bewust om de brief zo toegankelijk mogelijk te maken. In de eerste brief staat dat het om mensen gaat die niet in een gewone woonwijk kunnen wonen en die begeleiding nodig hebben. Meer informatie stond op de website. In een tweede brief omschreven wij de bewoners van Skaeve Huse breder, omdat sommige omwonenden vroegen om wat voor mensen het precies gaat.

Een inloopbijeenkomst biedt omwonenden de gelegenheid om laagdrempelig in gesprek te gaan met mensen van de gemeente, corporatie en zorgaanbieders. Tijdens een plenaire bijeenkomst staat 1 spreker de hele groep te woord. Dan is de drempel om vragen te stellen voor sommige mensen te hoog. Wij wilde juist graag op een laagdrempelige manier met omwonenden in gesprek om te horen wat er leeft en speelt. Vooraf verschaften wij informatie via de website en een brief. Ook was deze informatie aanwezig tijdens de inloopbijeenkomst. Omwonenden konden tot en met 2 weken na de inloopbijeenkomst vragen en zorgen inbrengen bij de gemeente via een formulier of via e-mail. Hierdoor kreeg de gemeente een breder beeld van wat er speelde en leefde in dit gebied en welke criteria (aanvullend) nodig waren om van dit initiatief een goed uitvoerbaar plan te maken. Overigens was de inloopbijeenkomst een eerste stap en moest het hele proces van inspraak, bezwaar en beroep nog starten. Zie ook de participatiegids.

We kozen bewust om al met de buurt in gesprek te gaan, vóórdat de gemeente een besluit zou nemen en volgen de stappen in de participatiegids. Dit doen we op basis van advies en ervaringen met Skaeve Huse van zorgaanbieders van meerdere locaties in het land, waaronder Hilversum, Nijmegen en Utrecht. Zij adviseren om alleen te communiceren over de voorkeurslocatie. Dit omdat de ervaring van deze zorgaanbieders is dat een project als Skaeve Huse altijd voor onzekerheid en een bepaalde mate van weerstand zorgt bij omwonenden. 2 van de 3 locaties uit de QuickScan scoorden minder goed op de eisen, zodat communicatie met die omwonenden niet zinvol was.

De woningcorporatie is de grondeigenaar van deze locatie en de zorgaanbieders zijn uiteindelijk de uitvoerders van het project. Er is advies gevraagd aan de politie en brandweer (VeiligheidsRegio Utrecht, VRU). Beide partijen zagen op dat moment geen bezwaren tegen de locatie. 

Op basis van advies en ervaringen met Skaeve Huse van zorgaanbieders van meerdere locaties in het land, waaronder Hilversum, Nijmegen en Utrecht, zijn wij gaan communiceren over de voorkeurslocatie. Dit omdat de ervaring van deze zorgaanbieders is dat een project als Skaeve Huse altijd voor onzekerheid en een bepaalde mate van weerstand zorgt bij omwonenden. 2 van de 3 locaties uit de QuickScan scoorden daarnaast zodanig slecht op de eisen, dat communicatie met omwonenden daarover niet zinvol was. Daarom richten we ons in de communicatie op 1 locatie.

Bijna 2.500 adressen ontvingen de uitnodiging per brief voor de inloopbijeenkomst: ten noorden van de Palestinaweg Oost (Nijkerk) en ten zuiden van de Palestinaweg Oost tot en met het winkelcentrum/station. Hierbij hielden we rekening met verschillende, mogelijke looproutes vanaf Palestinaweg Oost richting winkelcentrum. Ook scholen, kerken, kinderdagverblijven, zorginstellingen en winkels langs deze looproutes ontvingen een brief. Daarnaast heeft Gemeente Amersfoort contact met Gemeente Nijkerk, omdat de locatie erg dicht bij die gemeentegrens ligt.

Omwonenden ontvingen 1 maand van tevoren een brief waarin stond dat meer informatie op de website te vinden was. De eerste inloopbijeenkomst was vooral bedoeld om van omwonenden te horen wat hun verdere vragen en zorgen waren, zodat de gemeente de informatie kon aanvullen en het proces zo nodig kon aanpassen. Daarom kregen zij na de inloopbijeenkomst 2 weken de tijd om te reageren en aanvullende vragen te stellen. De volgende stap was dat de gemeente antwoord gaf op alle vragen die daarop gesteld zijn. We volgen voor dit project de Participatiegids.

De naam QuickScan geeft aan dat het in de eerste fase een beperkt onderzoek was naar verschillende aspecten die van belang zijn bij de realisatie van Skaeve Huse op een bepaalde locatie. Op basis hiervan is een voorkeurslocatie bepaald (maar nog geen besluit voor de locatie genomen). Nadat het college besloot om het plan verder uit te werken voor deze locatie, vond vervolgonderzoek plaats op aspecten waar dat nodig was.

De colleges van burgmeester en wethouders van Nijkerk en Amersfoort concludeerden in november 2022 in een constructieve sfeer met elkaar dat het beter was geweest om over en weer elkaar eerder te betrekken. Gemeente Nijkerk begrijpt de zorgen en vragen van omwonenden en heeft zelf ook haar zorgen en vragen geuit. Skaeve Huse is een project van Gemeente Amersfoort. De gemeente Nijkerk neemt geen beslissingen over de mogelijke komst van Skaeve Huse op deze locatie. Gemeente Nijkerk heeft er vertrouwen in dat Gemeente Amersfoort zorgvuldig omgaat met de zorgen en vragen van omwonenden en andere belanghebbenden. Gemeente Nijkerk blijft betrokken bij de ontwikkeling van Skaeve Huse.

De dubbele of vergelijkbare vragen hebben we samengevoegd tot een inhoudelijk complete lijst en voorzien van antwoorden op deze webpagina. Deze informatie is ook verwerkt in de aangevulde QuickScan. Daarnaast ontving elke bewoner van het verspreidingsgebied een overzicht van de gestelde vragen en bijhorende antwoorden per post met een persoonlijke uitnodiging voor de 2e informatiebijeenkomst met omwonenden en andere belanghebbenden in februari 2022. Daar lichtte het college van burgemeester en wethouders eerst de aangevulde QuickScan en de antwoorden op de vragen toe. Daarna besloot het college over de locatie. Vervolgens gaan werkten we samen met omwonenden en andere belanghebbenden de kaders uit, waarbij we al deze input ook weer als basis gebruikten. Bijvoorbeeld de vragen over veiligheid en overlast, communicatie en participatie, recreatiemogelijkheden, geluid en milieu en meer. Dit doen we ook in het woonzorgplan als onderdeel van het uitwerkingsvoorstel.