Informatie voor Oekraïense vluchtelingen

De Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) voor Oekraïense vluchtelingen loopt vooralsnog tot maart 2026. Kijk op refugeehelp.nl/bij-aankomst-in-Nederland hoe je een opvangplek in Nederland krijgt.

Gemeentelijke opvanglocaties

Gemeente Amersfoort kan op dit moment helaas geen nieuwe Oekraïense vluchtelingen meer opvangen. De opvanglocaties zitten vol. 

Wanneer er plekken vrij komen, gaan die naar vluchtelingen die op onze wachtlijst staan. Op die wachtlijst plaatsen wij uitsluitend Oekraïners die: 

• hier volgens de RTB recht op hebben én die
• al in de Amersfoortse Basisregistratie Personen (BRP) ingeschreven staan
• of die al een partner, ouder of kind in een opvanglocatie in Amersfoort hebben wonen.

Denk je in aanmerking te komen voor een plek op onze wachtlijst? Je kunt dan naar vluchtelingen@amersfoort.nl mailen welk gezinslid al in Amersfoort woont of op welk adres in Amersfoort je ingeschreven staat. Als die gegevens kloppen en als er een plek vrijkomt, nemen wij contact op.

Krijg je een plek? Dan heb je recht op opvang, maar niet op een specifiek bed of specifieke kamer. Het is mogelijk dat de huismeester je vraagt te verhuizen naar een andere plek of kamer, als omstandigheden daarom vragen.

Gemeente Amersfoort heeft 3 opvanglocaties waar mensen uit Oekraïne (tijdelijk) kunnen verblijven. Eén locatie blijft open tot juli 2025. Een andere locatie blijft beschikbaar tot juni 2028. De 3e locatie is voorlopig nog 10 jaar beschikbaar. 

Andere woonruimte

Daarnaast is er de optie om zelfstandig andere woonruimte te zoeken. Meer informatie daarover vind je op www.refugeehelp.nl/permanente-huisvesting. 

Aanvullingen daarop voor de woningmarkt in de Amersfoortse regio:

1. Voor een sociale huurwoning:
   1. Met een tijdelijke verblijfsstatus kun je geen sociale huurwoning huren (of een officieel ‘inburgeringstraject’ volgen). Denk je dat je de komende jaren in Nederland wilt blijven?  Dan is het verstandig om je zo snel mogelijk in te schrijven voor een sociale huurwoning om wachttijd op te bouwen. Want de wachttijd voor een woning is langer dan die voor een verblijfsvergunning. Inschrijving gaat via Woningneteemvallei/DAK/inschrijven. Voor informatie over wat nodig is om daadwerkelijk een sociale huurwoning te betrekken, kijk je op refugeehelp.nl/permanente-huisvesting.
   2. Heb je een permanente verblijfsstatus? Dan moet je zelf voor onderdak zorgen. Je kunt dan bijvoorbeeld reageren op sociale huurwoningen die worden verdeeld met een loting; dan telt je positie op de wachtlijst niet mee. Die woningen vind je op Woningneteemvallei/DAK/woningaanbod, klik op ‘Loting’.
      Afhankelijk van je inkomen en de prijs van de woning heb je misschien ook recht op huurtoeslag. Kijk voor meer informatie hierover op  de website van de belastingdienst/toeslagen-oekraine. Let op: het inkomen van je partner (ook al woont die in Oekraïne) telt ook mee!
2. Voor een huurwoning in de vrije sector:
   1. Kijk je ook op Woningneteemvallei/DAK/woningaanbod. Klik op ‘Vrije sector’.
   2. Daarnaast heeft de wooncorporatie Alliantie ook Amersfoorts aanbod op de eigen site staan en kun je kijken op de website funda.nl (klik op ‘huur’).
   3. Vraag ook rond bij werkgever, collega’s en kennissen of iemand (tijdelijke) woonruimte weet.
3. Antikraak wonen of leegstandsbeheer: Je kunt tegen een zeer lage huur een leegstaand gebouw ‘bewaken’ door er te gaan wonen. Belangrijk is wel dat je weet dat je eruit moet, wanneer de eigenaar besluit om het pand te verkopen, slopen of verbouwen. Soms weet je dat pas kort van tevoren. Meer info vind je op de  website indebuurt.nl/antikraak. Camelot is inmiddels Monoma geworden en Gapph is ook een belangrijke aanbieder in Amersfoort.
4. Heb je een permanente verblijfsvergunning, voldoende (vast) inkomen en/of vermogen en wil je je langer in Nederland vestigen? Dan kun je een huis kopen op de particuliere huizenmarkt of via je eigen netwerk.
   1. Informeer naar de mogelijkheden bij een makelaar of bij de Amersfoortse wooncorporaties op de website funda.nl
   2. Nooit eerder een huis gekocht? Dan kan de gemeente Amersfoort helpen met een starterslening, zie onze webpagina over de starterslening.

Let op: 

• Leefgeld geldt niet als inkomen, omdat het geen inkomen uit werk is. Je hebt recht op leefgeld als je in de gemeentelijke opvang of in een gastgezin verblijft en geen inkomen uit werk hebt. Indien je zelfstandig een woning of kamer huurt, vervalt dit recht op leefgeld. Ga je toch in een huurwoning wonen, terwijl één van de gezinsleden nog leefgeld ontvangt? Geef het door aan leefgeld@amersfoort.nl. Want anders moet je het later weer terugbetalen.
• Ook kun je een aanslag (betalingsverzoek) lokale belastingen ontvangen als je zelfstandig woonruimte huurt of koopt. Heb je onvoldoende inkomen om dat te betalen? Mail naar belastingen@amersfoort.nl om te kijken hoe we je daarbij kunnen helpen.
• Realiseer je dat de kosten van zelfstandig wonen veel hoger liggen dan in de opvang. Informatie hierover staat op de website moveria.nl/verhuizen.[

Met een Oekraïens paspoort hoef je geen asiel in Nederland aan te vragen. Je valt dan onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming, mag tot 4 maart 2025 in Nederland blijven en krijgt onder andere toegang tot:

• opvang/accommodatie
• onderwijs
• medische hulp
• werk

Je moet daarvoor een aantal dingen zelf regelen, zoals een bewijs van verblijf(srecht) (zie webpagina van de IND over Oekraïne) en een DigiD (zie refugeehelp.nl/DigiD). Lees meer over wat je moet regelen op refugeehelp/regelen. Je hebt daar wel een (Oekraïens) paspoort voor nodig. Lees op refugeehelp.nl/paspoort hoe je daaraan komt. 

Heb je een brief van de IND gekregen dat je binnen 4 weken je verblijfsbewijs moet ophalen? Maak zo snel mogelijk een afspraak via de webpagina van de IND over afspraken maken. Doe je dat niet, dan vervalt je verblijfsrecht, je plek in de opvang, etc. Meer informatie: refugeeHelp.nl/haal-je-sticker-op.

Heel soms blijkt bij een controle van je dossier door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) dat je niet (meer) aan de voorwaarden van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) voor Oekraïense vluchtelingen voldoet. Dan stuurt de IND je een brief waarin staat dat de IND van plan is om jouw tijdelijke bescherming te stoppen. Ook staat erin dat je dan nog een paar weken de tijd krijgt om bezwaar te maken of om asiel aan te vragen.

Krijg je zo’n brief? Neem dan direct contact op met VluchtelingenWerk via ndemers@vluchtelingenwerk.nl om uit te zoeken wat er aan de hand is en wat je dan het beste kunt doen. Reageer je te laat, dan kun je je recht op opvang, leefgeld en verzekeringen verliezen en moet je het land verlaten. De gemeente zal je dan ook uitnodigen voor een gesprek over wat je van plan bent om te gaan doen: bezwaar aantekenen of asiel aanvragen en in Amersfoort blijven of weggaan.
 

Mobilisatiewet Oekraïne

Oekraïense mannen die onder de nieuwe mobilisatiewet in Oekraïne vallen en die in Nederland verblijven, kunnen hun paspoort niet meer verlengen. Voorlopig is de Nederlandse overheid niet van plan om deze mannen uit te zetten naar Oekraïne. Als je paspoort is verlopen en je kunt het niet verlengd krijgen hierdoor, kun je binnen Nederland je O-document gebruiken als identificatiedocument. Helaas is het geen reisdocument, dus hiermee kun je niet naar het buitenland reizen. Meer informatie vind je op refugeehelp.nl/dienstplicht-oekraine en op de webpagina van rijksoverheid hierover (ook in het Oekraïens en Engels).

In Amersfoort regelen

Alle Oekraïense vluchtelingen die in Amersfoort verblijven, moeten zich laten registreren in het Stadhuis in de Basisregistratie Personen (BRP). 

• Voor het maken van een afspraak kun je de gemeente bellen op 14 033 of vanuit het buitenland met 0031 33 469 5111 (maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 16.30 uur).
• Voor vragen over de registratie kun je een e-mail sturen naar burgerzaken@amersfoort.nl.

Na aanmelding ontvang je een Nederlands Burgerservicenummer (BSN). Die heb je nodig om allerlei zaken met overheden te kunnen regelen, zoals bijvoorbeeld leefgeld.

Voor wie een paspoort uit een 3e land heeft

Voor sommige vluchtelingen (zie de webpagina van de rijksoverheid over derdelanders) uit Oekraïne met een paspoort uit een ander land: Op 19 december 2024 besloot het Europese Hof dat Nederland de tijdelijke bescherming voor derdelanders mag stoppen. Nu is het wachten op wat rechters in Nederland met die uitspraak gaan doen in de beroepszaken die enkele derdelanders hadden aangespannen. Vervolgens neemt het ministerie een besluit dat voor alle derdelanders gaat gelden. Tot dan mogen derdelanders in ons land blijven met alle rechten die ze nu ook hebben. De Immigratie en NaturalisatieDienst (IND) heeft hen hierover een brief gestuurd in de derde week van februari 2025. 

Daarom mogen derdelanders tot 4 maart 2025 in ons land blijven met alle rechten die ze nu ook hebben. De Immigratie en NaturalisatieDienst (IND) heeft hen hierover een brief gestuurd op 16 december 2024. Deze brief moet je altijd kunnen laten zien, samen met de sticker in je paspoort of het pasje. Heb je de brief niet (meer)? Log in met je DigiD op Mijn IND en bekijk alle brieven die je tot nu toe van de IND ontving. 

Zodra het ministerie een besluit heeft genomen, krijg je een nieuwe brief van de IND over wat er dan gaat gebeuren. Voor meer informatie kun je kijken op de webpagina van de IND. 

Bij vragen over je verblijfsstatus: leg contact met VluchtelingenWerk, zie onder ‘Vragen’ onderaan deze pagina. Voor vragen over recht op een opvangplek in Amersfoort: mail naar derdelanders@amersfoort.nl. 

Je kunt Nederland of je opvangplek maximaal 28 dagen per jaar verlaten zonder je recht op leefgeld te verliezen. Bijvoorbeeld om spullen op te halen in Oekraïne of om op vakantie te gaan. Meer informatie hierover vind je op de www.refugeehelp.nl/tijdelijk-vertrek.

Let op: verblijf je in de gemeentelijke opvanglocaties? Dan gelden aanvullende regels. De gemeentelijke opvang is een noodopvang en er is nog altijd grote behoefte aan plekken vanuit verschillende groepen vluchtelingen. 

• Geef je vertrek altijd van tevoren door aan de huismeester van de locatie waar je verblijft.
• Je plek in de opvang blijft dan bij afwezigheid maximaal 14 nachten achter elkaar voor je bewaard.

Terugkeren na een reis binnen de EU  

Vluchtelingen uit Oekraïne met een andere nationaliteit (een paspoort uit een 3e land) krijgen van de IND géén terugkeer- of inreisvisum voor terugkeer naar Nederland. Ook niet als je wel een bewijs van verblijf hebt! Let bij vertrek op je papieren: alleen vluchtelingen met een biometrisch, Oekraïens paspoort met bewijs van verblijf (sticker + O-document) kunnen ongehinderd uit- en weer inreizen binnen de EU. 

Je hebt recht op leefgeld van de gemeente Amersfoort, wanneer je 

• je geregistreerd bent in onze BRP (BasisRegistratie Personen) en een Burgerservicenummer (BSN) hebt en
• je in de gemeentelijke opvang of een gastgezin verblijft in Amersfoort en
• je geen eigen inkomsten hebt.

De bedragen zijn vastgesteld door de Rijksoverheid.

Bekijk de bedragen en de regels op refugeehelp.nl/leefgeld. Ze staan ook op de website van de rijksoverheid.

Meer informatie over leefgeld

Onder een gezin wordt verstaan: echtgenoten of aan gehuwden gelijkgestelde partners; hun minderjarige kinderen; een ouder of voogd die volgens het recht of de praktijk in Nederland verantwoordelijk is voor de minderjarige en ongehuwde kinderen. Grootouders, ooms, tantes of meerderjarige kinderen horen niet bij het gezin. Zij zijn volgens de regels een individu of een apart gezin.

Leefgeld aanvragen

Met je BSN kun je leefgeld aanvragen: mail naar leefgeld@amersfoort.nl. Je wordt ingepland voor een afspraak op het Stadhuisplein 3. Alle gezinsleden moeten meekomen naar de afspraak, met identiteitsbewijs en BSN-nummer.

Betaling leefgeld

Je moet zo snel mogelijk voor een eigen, Nederlandse bankrekening zorgen. Het leefgeld maken we maandelijks op de eerste dinsdag of donderdag van de maand over op je bankrekening. Het leefgeld van minderjarigen betalen we aan de ouder of de verzorger. 

Wijzigingen in persoonlijke situatie

Bij het leefgeld horen verplichtingen. Het is belangrijk dat je je daaraan houdt. Dit zijn de belangrijkste verplichtingen:

• Als je niet langer verblijft op uw opvangadres, dan geef je dat aan de gemeente door. Ook bij tijdelijke afwezigheid, want je mag maximaal 28 dagen per jaar afwezig zijn met behoud van leefgeld.
• Als je gaat werken en inkomsten ontvangt, dan geef je dat aan de gemeente door. Verdien je meer dan het bedrag dat je aan leefgeld ontvangt? Dan heb je geen recht meer op leefgeld. Verdien je minder? Dan vult de gemeente het leefgeld aan. Geef dus ook kleine wijzigingen in je inkomsten direct door!
• Het leefgeld wordt niet alleen voor de vluchteling zelf, maar voor het hele gezin stopgezet, als een gezinslid van 18 jaar of ouder:
  - voldoende inkomen heeft uit betaald werk 
  - of een uitkering ontvangt, zoals de werkloosheidsuitkering. 
• Geef wijzigingen zo snel mogelijk, in ieder geval binnen 7 dagen, door via leefgeld@amersfoort.nl.

Controle op recht op leefgeld

Vluchtelingen die al enige tijd leefgeld krijgen van de gemeente, kunnen een uitnodiging voor een gesprek ontvangen. Dan wordt besproken of je inkomsten hebt en of je daarbij nog recht hebt op (aanvullend) leefgeld. Let op: als je niet naar de afspraak komt, kan het zijn dat je leefgeld wordt stopgezet!

Vragen over leefgeld

Bij vragen over het leefgeld kun je een e-mail sturen naar leefgeld@amersfoort.nl.

Je hebt voor steeds meer zaken een eigen, Nederlandse bankrekening nodig, bijvoorbeeld voor het leefgeld. Zorg dus dat je zo snel mogelijk een eigen rekening opent en dit doorgeeft aan de gemeente. Heb je alleen een Oekraïens bankrekeningnummer en bankpas? Dat kan extra kosten met zich meebrengen. Het is dan gunstiger om een Nederlandse rekening te openen. 

Het verschilt per bank wat je nodig hebt om een bankrekening te openen, en welke identiteitsbewijzen geaccepteerd worden. Wil je weten naar welke banken je kunt gaan en wat je daarvoor nodig hebt? Meer informatie vind je op refugeehelp.nl/bankrekening_openen. Kom je er niet uit? Vraag advies aan VluchtelingenWerk (spreekuren zie onderaan deze webpagina) of je participatiemakelaar in je opvangcentrum.

Voor medische zorg kun je een afspraak maken bij een zorgverlener (zoals de huisarts, tandarts of spoedeisende hulp). Je locatiemanager, participatiemakelaar of gastgezin kan je de weg wijzen. Bekijk op refugeehelp.nl/gezondheidszorg hoe de gezondheidszorg in Nederland is georganiseerd, ook als je een tolk nodig hebt. Ook kun je kijken op de website van de Rijksoverheid over gezondheidszorg voor  vluchtelingen uit Oekraïne of op Zo schakelt u een tolk in.

Vergoeding

De zorgverlener kan de kosten deels of geheel declareren volgens de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) of volgens de Subsidieregeling Medisch Noodzakelijke Zorg Onverzekerden. Meer informatie daarover vind je op refugeehelp.nl/zorgvergoeding en op de website van de Zorgverzekeringslijn.

Huisartsen in Amersfoort 

Heb je een huisarts nodig? Wie nog niet eerder bij een huisarts was en in een gemeentelijke opvanglocatie woont: vraag je participatiemakelaar naar welke huisarts in de stad je kunt gaan. Heb je al eerder een huisarts in de stad bezocht? Dan kun je daar patiënt blijven. 

Bevolkingsonderzoek

Informatie over medicijnen in andere talen 

De informatie over medicijnen die je van de huisarts krijgt, zijn vaak in het Nederlands. Op deze websites vind je medicijninformatie in andere talen: 

• (Alleen Oekraïens:) Medicijnzorg aan Oekraïense vluchtelingen : als je daar een veelgebruikt medicijn intikt, vind je soms een Oekraïense link.
• Informatie voor patiënten over antibiotica – de website van pharos.nl over antibiotica.

Tandarts

Heb je een tandarts nodig? Dan kun je naar een tandarts in Amersfoort. Behandeling van acute pijnklachten tot € 350 kan de tandarts declareren bij de RMO. Sommige tandartsen willen dat je het voorschiet en zelf declareert bij de RMO via rmoekraine.nl/Verzekerden of refugeehelp.nl/zorgvergoedingen. Informeer dus van tevoren wat de behandeling gaat kosten.

Verblijf je in een gemeentelijke opvanglocatie? Dan proberen we tandartspatiënten te spreiden over de tandartsen in de buurt. Overleg met je participatiemakelaar of locatiemanager waar je terecht kunt.

Jeugdgezondheidszorg

Oekraïense ontheemden kunnen terecht bij de jeugdgezondheidszorg voor een bezoek aan het consultatiebureau, voor vaccinaties en voor vragen over gezondheid en opvoeden van kinderen tot 18 jaar. De jeugdgezondheidszorg en de vaccinaties zijn gratis. Je vindt een locatie door 'Amersfoort' in te tikken op de website van de GGD regio Utrecht.

Psychische hulp

Voel je je angstig, neerslachtig of overspannen? Kijk op refugeehelp.nl/mentale-steun om te kijken wat je thuis zelf al kunt doen. Heb je meer hulp nodig? Je kunt ook kijken naar: refugeehelp.nl/organisaties-voor-mentale-steun.

Minder alcohol drinken?

Bij Anonieme Alcoholisten(AA) Netherlands helpen lotgenoten elkaar. AA organiseert nu ook meetings in het Russisch op zaterdagen vanaf 16.00 uur. Deze meetings zijn in Amsterdam, maar je kunt via Telegram ook online aansluiten. Aanmelden gaat via deze webpagina van de AA Netherlands. Je kunt ook testen of je (te) veel drinkt. In Amersfoort zijn meer organisaties die hierbij hulp bieden: bespreek de mogelijkheden met je huisarts. Lees ook meer op refugeehelp.nl/alcohol_drugs 

Onderwijs

Ieder kind heeft recht op onderwijs en elk kind heeft leerplicht. Ook kinderen die hier tijdelijk zijn of gevlucht zijn. Lees op refugeehelp.nl/school hoe het onderwijs in Nederland werkt voor kinderen t/m 18 jaar. 

In Amersfoort zijn dit de opties:

• Kinderen van 0-4 jaar mogen naar de kinderopvang als je werkt. Je mag zelf een opvanglocatie uitkiezen, maar veel kinderopvangplekken zitten vol. Wel een kinderopvang gevonden? Dan heb je misschien recht op kinderopvangtoeslag. Die vraag je via de overheid aan op de (Nederlandstalige) website van de belastingdienst over kinderopvangtoeslag aanvragen. Informatie om in aanmerking te komen voor kinderopvangtoeslag vind je op een webpagina verder.
• Kleuters (4- en 5-jarigen) kunnen naar elke basisschool die je wilt, als daar in de juiste leeftijdsgroep plek is.
• Kinderen van 6 t/m 9 of 10 jaar gaan naar de Taalschool om Nederlands te leren en kunnen vaak na een jaar naar een gewone basisschool die je zelf mag kiezen. Aanmelden kan via aanmelden.oekraine@meerkring.nl.
• Leerlingen die in het nieuwe schooljaar 11 jaar worden of al ouder zijn, gaan naar de VO-voorziening in Leusden om Nederlands te leren. Aanmelden kan via opvangvo@hetelement.eu. Wanneer zij voldoende Nederlands kunnen, kunnen ook zij doorstromen naar een reguliere middelbare school naar keuze.

Vermeld bij aanmelding de volgende gegevens:

• naam
• geboortedatum
• verblijflocatie en/of adres

Kinderbijslag

Werk je in loondienst en heb je kinderen? Dan heb je misschien recht op kinderbijslag, extra geld om kosten te betalen. Lees er meer over op refugeehelp.nl/kinderbijslag. 

14-jarigen & bewijs van verblijfsrecht

Als je kind 14 jaar wordt, heeft het een eigen bewijs van verblijf nodig: een gele sticker in hun paspoort. Kinderen die nog bijgeschreven staan op het paspoort van een ouder, kunnen een apart O-document krijgen. Aanvragen gaat via  de online afsprakenplanner van de IND.

Let op: kinderen van 14 moeten in Nederland wel onderwijs blijven volgen (leerplicht). Daarnaast mogen ze geen zwaar of gevaarlijk betaald werk doen, wel lichte klusjes. Lees meer op de website van de rijksoverheid over bijbaan en stage.

Kinderactiviteiten in Amersfoort

In de recreatieruimte op de Torenstraat 3 (alleen na aanmelding):

• Knutselclub Kidsfun op zaterdagen van 14.00 tot 16.00 uur.
• Tekenlessen voor jongeren vanaf 12 jaar door Koen (Scholen in de Kunst). Met tekentechnieken kunnen de jongeren nare herinneringen verwerken. Voertaal Engels of Nederlands, dinsdagavonden vanaf 14 januari van 19.30 tot 21.00 uur. Aanmelden via koenmoonen@scholenindekunst.nl of telefoonnummer +31 (0)6 13 47 46 18
• Schilderles door Nelli, ABC Programma voor kinderen van 4-18 jaar (voertaal Oekraïens & Engels): woensdagmiddagen 15.30 tot 17.00 uur, aanmelden via vrolijkheida@gmail.com.

Andere locaties:

• Voor jongeren van 12-18 jaar organiseert City of A allerlei activiteiten. Houd de (Nederlandse) website van City of A in de gaten voor het programma!
• Voor kinderen van 4-18 jaar organiseert het ABC activiteiten. Kijk op (Nederlandse) website van ABC Amersfoort
• Kinderen tot 14 jaar: 2 weken vóór de zomervakantie ontvangen kinderen op basisscholen de zomerpretpas met een boekje met activiteiten waaraan ze met hun pas aan mee kunnen doen. Kinderen van 13 en 14 kunnen de pas op een aantal locaties in de stad ophalen. 

Buitenspeelplekken

Bij de opvanglocaties is soms weinig ruimte om ongestoord te spelen voor kinderen. Maar de kinderen kunnen wel buiten spelen op veel plekken in Amersfoort. Op amersfoort.nl/speelplekken vind je verschillende suggesties en een overzichtskaartje op Amersfoort in beeld/speelplekken, zodat je kunt zien waar je kinderen bij jou in de buurt kunnen spelen. Buiten de zomervakanties kunnen ze ook naar een Buitenkast speelplaats gaan.

Leestips

• Verhaaltjes voor kinderen van 3-10 jaar in het Oekraïens, Russisch, Engels en verschillende andere talen vind je op www.ririro.com. Om samen te lezen of zelfs om samen jullie Nederlands mee te oefenen.
• Voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar is er het social mediaproject LUNA (t.ly). Om op de hoogte te blijven van activiteiten voor Oekraïense jongeren, om met hen te praten wat jongeren belangrijk vinden, ideeën uit te wisselen, deelnemen aan challenges, zelf een vlog te delen, samen online activiteiten op te zetten en nog veel meer.

Als Oekraïense vluchteling mag je in Nederland werken. Lees op refugeehelp.nl/werkvoorwaarden wat je daarvoor nodig hebt en op refugeehelp.nl/werkcultuur meer over de werkcultuur in Nederlandse organisaties. Ook de rijksoverheid heeft informatie voor buitenlanders die in Nederland willen werken.

Wil je aan het werk? Het Werkgeversservicepunt (WSP) kan je helpen met het zoeken naar passend werk in regio Amersfoort. Ga naar de website van het Werkcentrum regio Amersfoorten vul het contactformulier in. Het WSP neemt dan zo snel mogelijk contact met je op voor een gesprek. Dat kan in het Nederlands, Engels of met een tolk. Je kunt ook op de  agenda van het Werkcentrum kijken of er binnenkort weer een interessante banenmarkt voor je is. Wie al voldoende Nederlands spreekt, kan ook inschrijven voor een begeleidingstraject bij Training voor statushouders die werk zoeken - Itzinya Seed. Meer opties voor werk vind je op refugeehelp.nl/werk-vinden.

Financiële gevolgen

Als je zelf geld gaat verdienen,krijg je minder of geen leefgeld meer.Geef dit daarom zo snel mogelijk door, want anders moet je het later terugbetalen. Mail hiervoor naar leefgeld@amersfoort.nl. 

Ontvang je een kindgebonden budget of kinderbijslag en verandert je inkomen? Vergeet niet om dit door te geven. Anders loop je ook daar het risico dat je later geld moet terugbetalen. Zie refugeehelp.nl/toeslagen-als-je-kinderen-hebt.

Heb je eigen inkomsten uit bijvoorbeeld werk en verblijf je in een gemeentelijke opvanglocatie? In Nederland moet je dan een eigen bijdrage gaan betalen van maximaal €105 per werkende volwassene (maximaal 2 per huishouden) per maand voor water, gas en elektra. In Amersfoort voeren we dit per 1 december 2024 in. Degenen die de bijdrage moeten gaan betalen, hebben daar een brief over ontvangen. Op RefugeeHelp - meebetalen aan opvang vind je de informatie over de landelijke regeling. Daarbij zijn voorlichtingsfilmpjes beschikbaar in het Oekraïens en Nederlands.

Werkloos

Heb je langer dan 23 weken in loondienst gewerkt en word je buiten jouw schuld om ontslagen? Dan kun je een Werkloosheidswet-uitkering aanvragen. Meer informatie vind je op (Nederlandstalige) website van het UWV.

Vrijwilligerswerk

Om werkervaring in Nederland op te doen of je Nederlands te oefenen of om mensen te leren kennen, kun je ook vrijwilligerswerk gaan doen. Kijk in de vrijwilligersvacaturebank van Amersfoort voor vacatures.

Studie

Na de middelbare school kun je gaan studeren. Bekijk op refugeehelp.nl/studeren wat de mogelijkheden in Nederland zijn. 

Studiekosten

Oekraïners onder 18 jaar die onder de Tijdelijke Bescherming vallen en aan het MBO gaan studeren, kunnen een ‘buiteninvorderingstelling’ aanvragen. Dan hoef je geen lesgeld te betalen. Een aanvraag kun je indienen via DUO. VluchtelingenWerk kan ondersteunen bij de aanvraag.  Dit geldt helaas niet voor het HBO of voor universiteiten. Meer informatie op de website van de rijksoverheid over hoger onderwijs.

Hogescholen en universiteiten in Nederland kiezen zelf welk tarief ze in rekening brengen aan Oekraïense studenten. Als je in september dus gaat studeren, informeer tijdig welk bedrag je moet betalen. Wil je weten of er financieringsmogelijkheden zijn? Loop even langs tijdens de spreekuren VluchtelingenWerk, zie onderaan deze website. Het UAF kan een beperkt aantal Oekraïense studenten begeleiding en financiële hulp geven. Het UAF is een fonds dat vluchtelingen die willen studeren, helpt. Kijk op de website van het UAF.

In Nederland moeten werkenden inkomstenbelasting betalen. Soms heb je recht op toeslagen  van de Belastingdienst. Een toeslag is een bedrag dat je maandelijks van de belastingdienst kunt ontvangen om bepaalde kosten mee te kunnen betalen.

• Lees op refugeehelp.nl/belastingen hoe dat werkt.
• Heb je vragen aan de Belastingdienst? Je kunt een afspraak bij het Steunpunt Belastingdienst op het stadhuis via Steunpunten van de Belastingdienst. 
• Voor hulp met formulieren invullen kun je naar De informatiewinkels van Indebuurt033. 

Kledingbank

Als je kleding nodig hebt en te weinig geld om die in een winkel te kopen, kun je langs de Kledingbank Amersfoort. Daar heb je wel eerst een verwijsbrief voor nodig. Die kun je krijgen door te mailen naar leefgeld@amersfoort.nl.

Speelgoedbank

Hetzelfde geldt voor speelgoed bij de Speelgoedbank Amersfoort.

Weggeeflokaal

Mensen met een laag inkomen (bijvoorbeeld alleen leefgeld) kunnen ook eens per maand 6 items aan kleding of speelgoed meenemen bij het Weggeeflokaal. Dit is geopend op woens-, donder- en vrijdagen van 09:30 – 16:00 uur in het gebouw van het MBO Amersfoort, Leusderweg 30-34, 3817 KB Amersfoort. Het is een initiatief van de MBO-studenten. Je mag er zonder afspraak binnenlopen of een afspraak maken via 06 2836 1169 of via weggeeflokaalamersfoort@gmail.com.

Meubilair

Natuurlijk kun je naar lokale kringloopwinkels, maar kijk ook eens op refugeehelp.nl/marketplace of Goods for Refugees.

Veiligheid

Bij direct gevaar bel je het alarmnummer van Nederland: 112. Voor minder urgente zaken, kijk op refugeehelp.nl/veiligheid. Ook bij een vermoeden van dwang of uitbuiting kun je daar lezen hoe je dat herkent en wat je dan kunt doen.

Verder zorg je voor je eigen veiligheid door je persoonlijke eigendommen zoals je portemonnee, telefoon en paspoort dichtbij je te dragen. Zorg dat vrienden of familie weten waar je bent en heen gaat, en spreek eventueel een codewoord af voor gevaar.

Als je bijvoorbeeld met taxi’s of busjes reist, zorg dan dat je veilig reist. Informeer vrienden of familieleden over je locatie, en stuur eventueel een foto van de licentie van de taxichauffeur. Vermijd het instappen in auto’s van bestuurders die niet toestaan dat er foto’s worden genomen. Als iets verdacht lijkt, stap dan onmiddellijk uit.

Ben je niet uitbetaald voor werk of op andere wijze uitgebuit? 

Helaas zijn er werkgevers die vluchtelingen proberen uit te buiten door ze geen salaris uit te betalen of op een andere manier te benadelen. Lees op refugeehelp.nl/veilig-werken hoe je dat herkent en wat je dan kunt doen.

Rechtsbijstand

Wil je weten wat jouw rechten zijn of krijg je te maken met juridische procedures? Kijk voor meer informatie over Juridische hulp op refugeehelp.nl/rechtsbijstand. 

Sport

Zoek je een sportvereniging, sport- of fitnessclub of een plek waar je kunt tennissen, zwemmen of een andere sport doen? De buurtsportcoaches organiseren iedere week zo’n 150 activiteiten voor allerlei doelgroepen in Amersfoort: kinderen vanaf 4 jaar tot ouderen van 90+, overdag en na schooltijd. Zij helpen bij vragen over sporten in Amersfoort en welke financiële regelingen er zijn voor sporten. Mail je vraag (in het Engels) naar buurtsportcoach@sro.nl en vermeld je naam en telefoonnummer. Zij nemen dan contact met je op.

Wandelen of hardlopen in de stad? Probeer eens een ‘beweegrondje’ en kijk op www.run033.nl/beweegrondjes.

Andere activiteiten

• Indebuurt033 organiseert regelmatig activiteiten speciaal voor en met Oekraïners. Denk aan wandelen, samen koken/eten of muziek maken. Je kunt ook in de agenda naar activiteiten voor alle Amersfoorters kijken of er iets voor je bijzit.
• Vind je het leuk om een Nederlands gezin te leren kennen? Bijvoorbeeld door bij hen mee te eten/evt. samen te koken? Misschien is het project 'Oekraïners aan Tafel' iets voor jou. Aanmelden gaat via de website van Eet Mee.
• Ben je zwanger of is jouw kind jonger dan 4 jaar? En vind je het leuk om andere (bijna) moeders te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen? Vanaf 5 februari start het Mamacafé. Kinderen tot 4 jaar zijn welkom om te spelen. Het mamacafé is op de woensdagen van 09.30-11.30 uur op de Hardwareweg 6. Voertaal: Nederlands. Aanmelden: mail Diana Wouters: dwouters@integratiewerk.nl. of bel naar +316 40 10 64 95. Meer informatie: webpagina Integratiewerk.
• Gratis evenementen in Amersfoort en omgeving kun je vinden op Gratis evenementen in Amersfoort (Eventbrite). ‘Gewone’ evenementen vind je op de UITagenda Amersfoort.

Kijk voor meer ideeën op refugeehelp.nl/activiteiten.

Op onze opvanglocaties is het niet de bedoeling dat mensen nieuwe huisdieren nemen. Mensen die al een huisdier hebben, mogen deze houden. 

Kijk op refugeehelp.nl/huisdieren wat je moet doen als je met een nieuw huisdier Nederland in reist. Voor het meenemen van een huisdier gelden namelijk regels in Nederland. Je huisdier kan bijvoorbeeld drager zijn van een virus of ziekte. Oekraïne is bijvoorbeeld een land met een hoog risico voor de dodelijke ziekte hondsdolheid.

Als je je inschrijft bij Gemeente Amersfoort, laat je weten dat je een huisdier meeneemt. Als je nog niet bij een dierenarts bent geweest, helpt de gemeente je met een afspraak te maken.

Openbaar vervoer

Bij aankomst in Nederland biedt de Nederlandse Spoorwegen (NS) gratis vervoer aan als je jouw Oekraïense paspoort laat zien en een Duits, Belgisch, Frans of Oostenrijks treinkaartje dat niet ouder is dan 24 uur. Lees op refugeehelp.nl/openbaar-vervoer hoe het openbaar vervoer in Nederland verder werkt.

Deelvervoer

Je kunt ook een deelauto of -scooter huren. Kijk op onze webpagina over deelvervoer.

Rijbewijs

Lees op refugeehelp.nl/auto-en-rijbewijs meer over rijbewijzen, auto rijden in Nederland en belastingen daarop. Wie een geldig Oekraïens rijbewijs heeft en in Nederland komt wonen, kan daarmee in Nederland rijden zolang je onder de Richtlijn Bescherming Oekraïne valt. 

Dit geldt niet als je een rijbewijs uit een 3e land hebt. Wie met een rijbewijs uit een 3e land onder de Richtlijn Bescherming Oekraïne blijft vallen, kan zijn rijbewijs in Nederland nog niet laten omzetten. Naar een oplossing wordt gezocht, zodra hier meer over bekend is, vermelden we dat hier.

Heb je nog geen rijbewijs? Op eigen kosten kun je rijlessen nemen bij elke erkende rijschool. Na een geslaagd theorie- en praktijkexamen kun je sinds 1 augustus 2024 een rijbewijs aanvragen bij de gemeente. Kijk op Eerste rijbewijs aanvragen | Gemeente Amersfoort voor meer informatie.

Auto uit Oekraïne

Sinds 4 maart 2025 moeten alle uit Oekraïne meegebrachte auto’s een Nederlands kenteken hebben. En dan gelden ook verplichtingen zoals een jaarlijkse APK (Algemene Periodieke Keuring) van je auto, een verplichte verzekering voor Wettelijke Aansprakelijkheid (WA) en motorrijtuigenbelasting betalen. Het kan veel tijd kosten om dit allemaal te regelen. Daarom kun je het beste meteen beginnen. Op deze webpagina van de belastingdienst staat stap voor stap wat je moet doen. Informatie in je eigen taal vind je op deze webpagina van RefugeeHelp. Er staan veel vragen en antwoorden over het op Nederlands kenteken zetten van een Oekraïens voertuig op de website van de rijksoverheid. Deze is vertaald in het Oekraïens door de Oekraïense ambassade op hun website.

Hulp nodig? Vraag je participatiemakelaar of loop langs bij een informatiewinkel van Indebuurt033 of het Informatiepunt Digitale Overheid in de bibliotheek.
 

Als je als vluchteling Amersfoort verlaat, moet je dit melden bij de gemeente. Ook als je verhuist binnen de gemeente Amersfoort.

• Als je in een opvanglocatie verblijft, dan meld je je hiervoor bij je locatiemanager of participatiemakelaar en die helpt je daarbij.
• Als je bij een gastgezin verblijft en binnen Amersfoort verhuist of naar het buitenland vertrekt, geef dit dan door via Verhuizing doorgeven. Ben je niet in het bezit van een DigiD? Maak dan een afspraak bij burgerzaken. Als je van de gemeente leefgeld ontvangt, mail je ook naar leefgeld@amersfoort.nl. Geef je BSN, naam en het adres waarop je ingeschreven staat in de BRP van Amersfoort van alle gezinsleden die verhuizen. En als je binnen Amersfoort verhuist, geef je ook je nieuwe adres door.
• Vergeet niet om ook aan de school van je kind te melden als je kind niet meer komt, omdat je verhuist. Mail voor kinderen van 4-10 jaar naar aanmelden.oekraine@meerkring.nl en voor jongeren vanaf 11 jaar op het voortgezet onderwijs naar opvangvo@hetelement.eu. 

Verhuizen naar een andere gemeente in Nederland

Vergeet dan niet om je in die gemeente weer in te schrijven in hun BRP op hun gemeentehuis.

Nederland verlaten

Terug naar Oekraïne

Vluchtelingen uit Oekraïne die vanuit Nederland terug willen keren naar Oekraïne, moeten een aantal zaken regelen en kunnen daarbij hulp krijgen van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) van de Rijksoverheid. Lees meer op refugeehelp.nl/terug-naar-oekraine.

Vluchtelingen uit Oekraïne met een paspoort uit een 3e land, kunnen vaak niet terugkeren naar Oekraïne, omdat de Oekraïense ambassade momenteel geen verlopen, tijdelijke verblijfsvergunningen vernieuwt.

Doorreis naar een ander land buiten de EU

Vluchtelingen uit Oekraïne die willen doorreizen naar een ander land buiten de EU kunnen contact opnemen met IOM Nederland via +31 88 746 44 66 of +31 70 318 1500.

Doorreis naar een ander land binnen de EU

Een vluchteling kan zelf op eigen initiatief binnen de EU reizen. 

Nieuw in Nederland en op zoek naar een opvangplek?

Kijk op: refugeehelp.nl/bij aankomst-in-Nederland

Over je verblijf in Amersfoort 

• Verblijf je al in Amersfoort en heb je daar vragen over aan de gemeente? Mail naar vluchtelingen@amersfoort.nl. 

• Verblijf je in een andere gemeente in Nederland en wil je naar Amersfoort vanwege werk? Dit is helaas niet mogelijk.

• Verblijf je in een gemeentelijke opvanglocatie en heb je hulp nodig om dingen te regelen in Amersfoort? Raadpleeg je participatiemakelaar op je locatie. Je kunt hen mailen op pmoo@indebuurt033.nl.
• Hulp nodig om dingen (digitaal) te regelen bij overheidsorganisaties? Kijk op het Informatiepunt Digitale Overheid van Bibliotheek Eemland.
• Wil je iets vragen aan andere Oekraïners in Amersfoort? Kijk op het Telegram-kanaal van HelpUA|Amersfoort.

Over vluchteling zijn in Nederland: 

• Over je recht om in Nederland te zijn: neem contact op met de IND.
• Op deze webpagina van de rijksoverheid over Oekraïense vluchtelingen in Nederland staat veel informatie (in het Nederlands).
• Kijk ook op de website van VluchtelingenWerk, refugeehelp.nl. De informatie is beschikbaar in het Engels, Oekraïens en Russisch. 
  • Je kunt hen bellen, chatten, whatsappen via refugeehelp.nl/contact of een afspraak maken voor hun online spreekuur via refugeehelp.nl/spreekuren.
  • Oekraïense vluchtelingen in Amersfoort kunnen ook zonder afspraak binnenlopen op het spreekuur op dinsdagen van 10.00-12.00 uur op de Torenstraat 3. Je kunt ook mailen naar ndemers@vluchtelingenwerk.nl.
  • Nieuws van vluchtelingenwerk op hun Telegram-kanaal RefugeeHelp.nl.
• Daarnaast kun je whatsappen met het Rode Kruis in je eigen taal: Hulplijn voor Oekraïense vluchtelingen.

Ben je Oekraïense vluchteling en wil je het laatste nieuws over opvang in onze stad, lokale en landelijke regelingen ontvangen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief door 'Aanmelding nieuwsbrief' te mailen naar vluchtelingen@amersfoort.nl.