Informatie voor Oekraïense vluchtelingen

Als je geen slaapplek hebt bij vrienden of familie, zorgt de Nederlandse overheid voor opvang: een bed, eten en medische zorg. Als je nog niet in Amersfoort staat ingeschreven als inwoner (BRP), kun je op de volgende locaties een doorverwijzing krijgen naar een opvanglocatie in Nederland waar plek is:

• Amsterdam, Centraal Station, Oostzijde
• Utrecht, Jaarbeurs, Hal 5
• Rotterdam, Max Euwelaan 1

Gemeente Amersfoort heeft 2 opvanglocaties. Daar kunnen in totaal zo'n 450 mensen uit Oekraïne (tijdelijk) verblijven:

• Hellestraat 24
• Utrechtseweg 1
• Zonnehof 19-20 (sluit in oktober 2023)

Als je bij een gastgezin in Amersfoort verblijft en daar niet kan blijven, meld je je dan zo spoedig mogelijk bij de gemeente via vluchtelingen@amersfoort.nl. De gemeente probeert andere opvang voor je te regelen.

Ben je nieuw in Amersfoort en heeft jouw partner, ouder of kind al een plekje in 1 van onze opvanglocaties? Je kunt dan naar vluchtelingen@amersfoort.nl mailen, de gemeente zal kijken of we nog een plekje voor jou beschikbaar hebben. Zo niet, dan kunnen jij en je partner, ouder of kind je melden in Amsterdam of Utrecht voor een nieuwe plek voor jullie samen.

Hoelang blijven de huidige gemeentelijke opvanglocaties open?

De opvanglocatie in de Zonnehof blijft nog open tot oktober 2023.

Waar kun je daarna terecht?

Als de oorlog voortduurt en/of terugkeer geen optie voor je is, zijn er een aantal mogelijkheden voor daarna:

Nieuwe gemeentelijke locaties

De gemeente Amersfoort gaat 2 voormalige kantoorpanden aan de Hardwareweg 4 en 6 laten ombouwen tot studio’s voor de opvang van vluchtelingen. Er komen circa 100 zelfstandige studio’s in. Het is de planning dat ze eind januari 2024 klaar zijn.

In deze nieuwe panden worden eerst Oekraïense vluchtelingen opgevangen, maar op dit moment is nog niet bekend wie daar precies naartoe gaan. Zodra er meer bekend is, informeren we verder.  Zie ook het nieuwsbericht.

Andere woonruimte

Daarnaast is er de optie om zelfstandig andere woonruimte te zoeken:

1. Heb je een jaarinkomen uit betaald werk hoger dan € 40.765 voor eenpersoons huishoudens of € 45.014 voor meerpersoonshuishoudens? Dan kun je tijdelijk een huis huren op de particuliere markt voor huurhuizen of via je eigen netwerk: vraag rond bij werkgever, collega’s en kennissen of iemand (tijdelijke) woonruimte weet. Kijk voor informatie en links op RefugeeHelp - Hoe huur ik een woning in Nederland? - Informatie voor Oekraïners.
2. Heb je een inkomen uit betaald werk lager dan € 40.765 voor eenpersoons huishoudens of € 45.014 voor meerpersoonshuishoudens? Dan kun je je inschrijven voor een sociale huurwoning. In verband met een tekort aan sociale huurwoningen in Nederland, kom je dan helaas wel op een lange wachtlijst; het kan vele jaren duren voordat je aan de beurt bent. Af en toe worden woningen toegewezen met een loting; dan telt je positie op de wachtlijst niet mee. Die woningen vind je op de website van WoningNet onder ‘Loting’.
   • Inschrijving gaat via WoningNet regio Eemvallei (woningneteemvallei.nl).
   • Afhankelijk van je inkomen heb je misschien ook recht op huurtoeslag. Kijk voor meer informatie hierover op de website van de Belastingdienst.
3. Heb je voldoende (vast) inkomen en/of vermogen en wil je je langer in Nederland vestigen? Dan kun je een huis kopen op de particuliere huizenmarkt of via je eigen netwerk. Informeer naar de mogelijkheden bij een makelaar.

Let op: Leefgeld geldt niet als inkomen, omdat het geen inkomen uit werk is. Je hebt recht op leefgeld als je in de gemeentelijke opvang of in een gastgezin verblijft en geen inkomen uit werk hebt. Indien je zelfstandig een woning of kamer huurt, vervalt dit recht op leefgeld.
Ook kun je een aanslag (betalingsverzoek) lokale belastingen ontvangen als je zelfstandig woonruimte huurt of koopt. Heb je onvoldoende inkomen om dat te betalen? Mail naar belastingen@amersfoort.nl om te kijken hoe we je daarbij kunnen helpen.

Zodra er meer duidelijkheid is, informeren we je via onze website en deze nieuwsbrief: Hulp aan Oekraïense vluchtelingen | Gemeente Amersfoort.

Alle Oekraïense vluchtelingen die in Amersfoort verblijven, moeten zich laten registreren in het Stadhuis in de Basisregistratie Personen (BRP). Om je in te schrijven, heb je een paspoort, identiteitskaart of geboorteakte nodig. Na aanmelding ontvang je een Nederlands Burgerservicenummer (BSN). Dit is ook een voorwaarde om leefgeld te krijgen.

Goed om te weten:

• Voor het maken van een afspraak kun je ons bellen 14 033 of vanuit het buitenland met 0031 33 469 5111 (maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 16.30 uur).
• Voor vragen over de registratie kun je een e-mail sturen naar burgerzaken@amersfoort.nl.
• Heb je geen paspoort, identiteitskaart of geboorteakte? Bel dan de Oekraïense Ambassade: +31 (0)70 362 6095, of stuur een e-mail naar emb_nl@mfa.gov.ua.

DigiD aanvragen 

Om dingen bij overheids- en sommige andere organisaties te regelen (bijvoorbeeld belastingen, verzekeringen, etc.) heb je een DigiD nodig. Daarmee kun je inloggen op de websites van die organisaties. Een DigiD vraag je aan via de website van DigiD. Vul daar de gevraagde gegevens in en klik op ‘Volgende’. Je hebt er het BSN voor nodig die je kreeg bij je registratie in de BRP op ons Stadhuis.

Met een Oekraïens paspoort hoef je geen asiel in Nederland aan te vragen. Je valt dan onder een speciale verblijfsstatus. Daardoor mag je in ieder geval tot 4 maart 2024 in Nederland verblijven. Dit kan verlengd worden tot maximaal 3 jaar. Vanwege deze status krijg je tijdens je verblijf in Nederland toegang tot onder andere:

• onderwijs
• medische hulp
• werk

Oekraïens paspoort/rijbewijs aanvragen 

Voor Oekraïners is het nu mogelijk om een Oekraïens paspoort aan te vragen, een paspoort te verlengen of een rijbewijs om te ruilen in Duitsland. Dit kan in Berlijn en Keulen. In Berlijn kan je hiervoor een afspraak maken via Passport Service Berlijn. Actuele info vind je via hun facebookpagina. In Keulen kun je een afspraak maken via de Passport Service Keulen en ook zij hebben actuele info op hun Facebook-pagina.
 

Verblijfssticker in paspoort

De IND (Immigratie- en Naturalisatie Dienst) plakt verblijfsbewijzen (een sticker) in paspoorten als bewijs dat je tot 4 maart 2024 in Nederland mag verblijven en werken (zie de website van de IND). Iedereen die zich op het stadhuis heeft geregistreerd (een BRP-registratie), kan hiervoor zelf een afspraak inplannen via de afsprakenplanner. 

Degenen met een Oekraïens paspoort die vóór 1 april 2023 al in Nederland verbleven en wiens sticker intussen is verlopen, hebben een brief van de IND ontvangen. Dat is het zogenaamde O-document. Daarmee is je verblijfsbewijs verlengd. Het is verplicht om een verblijfsbewijs te hebben als je wil werken in Nederland. Daarom heb je zowel je verblijfssticker als je O-document nodig als bewijs dat je mag werken. 

Voor wie een paspoort uit een 3e land heeft

Voor sommige vluchtelingen uit Oekraïne met een paspoort uit een ander land zou het verblijfsrecht op 4 september 2023 eindigen (zie RefugeeHelp - No Ukrainian citizenship). Intussen is besloten dat zij voorlopig in Nederland mogen blijven. In ieder geval totdat de Raad van State definitief uitspraak heeft gedaan of de staatssecretaris de tijdelijke bescherming voor 3elanders mag beëindigen. Die uitspraak komt waarschijnlijk eind november. Tot die tijd verandert er niets aan hun recht op opvang, leefgeld of werk. 

Voor wie een reguliere asielprocedure ingaat

Dit geldt niet voor degenen die zich al bij het COA aan de Plotterweg in Amersfoort hebben geregistreerd voor een reguliere asielprocedure. Zij kunnen verhuizen naar de COA opvang aan de Plotterweg en vervolgen hun eigen procedure. Vluchtelingen uit Oekraïne met een andere nationaliteit die een reguliere asielprocedure ingaan, hebben namelijk een brief ontvangen over de veranderingen voor hen. In het kort komt het hierop neer: 

• Verblijf je bij een gastgezin? Daar mag je blijven, zolang je procedure loopt. 
• Je ontvangt geen leefgeld meer van de gemeente, maar van het COA.  
• Je mag maximaal 24 weken per jaar werken. Wie vóór 4 september 2023 is ingeschreven aan een hogeschool of universiteit, mag blijven studeren. 
• Noodzakelijke, medische zorg wordt voortaan betaald door de RMA. Wie bij een gastgezin woont, kan bij zijn huidige huisarts blijven. Wie in een AZC verblijft, krijgt huisartsenzorg via de GZA (scroll naar Amersfoort). 

Meer informatie vind je op de website van VluchtelingenWerk. 

Je kunt Nederland maximaal 28 dagen verlaten zonder dat dit effect heeft op je financiële toelage, zoals het leefgeld.

Wil je langer dan 28 nachten wegblijven? Dan geldt je vertrek als ‘permanent’ en moet je je uitschrijven uit de BRP. Ook je recht op leefgeld vervalt dan. Keer je daarna toch weer terug, dan ga je opnieuw de procedure in van aanmelding bij de VRU voor een plekje en bij de BRP voor leefgeld in de gemeente waar je dan terecht komt.

Let op: verblijf je in de gemeentelijke opvanglocaties aan de Hellestraat, Utrechtseweg of in de Zonnehof? Dan gelden aanvullende regels. De gemeentelijke opvang is een noodopvang en er is nog altijd grote behoefte aan plekken vanuit verschillende groepen vluchtelingen. Je plek in de opvang blijft daarom bij afwezigheid maximaal 14 nachten voor je bewaard.

Terugkeren na een reis binnen de EU  

Vluchtelingen uit Oekraïne met een andere nationaliteit (een paspoort uit een 3e land) krijgen van de IND géén terugkeer- of inreisvisum voor terugkeer naar Nederland. Ook niet als je wel een bewijs van verblijf hebt! Vluchtelingen met een biometrisch, Oekraïens paspoort met bewijs van verblijf (sticker + O-document) kunnen wél ongehinderd uit- en weer inreizen binnen de EU.
 

Bij direct gevaar bel je het alarmnummer van Nederland: 112. Voor minder urgente zaken meld je je bij de plaatselijke politie via 0900 8844.

Heb je een vermoeden van dwang of uitbuiting? Ook dat kun je bij de plaatselijke politie melden. Slachtoffers van Mensenhandel kunnen terecht bij CoMensha, het landelijk Coördinatiecentrum tegen mensenhandel. Zij bemiddelen voor slachtoffers naar opvang en hulpverlening en bieden informatie en advies. Voor meer informatie kun je ze bellen via 033 448 1186 of via info@comensha.nl of via hun website.

Verder zorg je voor je eigen veiligheid door je persoonlijke eigendommen zoals je portemonnee, telefoon en paspoort dichtbij je te dragen. Zorg dat vrienden of familie weten waar je bent en heen gaat, en spreek eventueel een codewoord af voor gevaar.

Voor medische zorg kun je een afspraak maken bij een zorgverlener (zoals de huisarts, tandarts of spoedeisende hulp). Je locatiemanager, participatiemakelaar of gastgezin kan je de weg wijzen. De zorgverlener kan de kosten deels of geheel declareren volgens de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) of volgens de Subsidieregeling Medisch Noodzakelijke Zorg Onverzekerden. Meer informatie vind je op de website van de Zorgverzekeringslijn.

Een zorgverzekering is dan ook niet meer nodig. Ontheemden hebben altijd recht op zorg uit het basispakket van de zorgverzekering. Vergoed worden ook: anticonceptie (met uitzondering van condooms), abortuszorg, bril en gehoorapparaat (met toestemming), en bepaalde geneesmiddelen. 

Huisartsen in Amersfoort 

Wie nog niet eerder bij een huisarts was en in de opvanglocatie Hellestraat of Utrechtseweg woont: bij je beheerder liggen inschrijfformulieren van huisartsen in de stad die nog ruimte hebben voor nieuwe patiënten. Helaas kun je niet kiezen. De beheerder verdeelt iedereen op een goede manier over de huisartsen. Zo voorkomen we dat een praktijk het te druk krijgt. Heb je al eerder een huisarts in de stad bezocht? Dan kun je daar patiënt blijven. 

Informatie over medicijnen in andere talen 

De informatie over medicijnen die je van de huisarts krijgt, zijn vaak in het Nederlands. Op deze websites vind je medicijninformatie in andere talen: 

• Informatie voor patiënten over antibiotica - Pharos 
• (Alleen Oekraïens:) Zorg aan Oekraïense vluchtelingen | Apotheek.nl

Tandarts

Ook wordt mondzorg bij acute pijnklachten vergoed tot € 250. Boven dat bedrag, moet de RMO eerst toestemming geven. Als het niet om acute pijnklachten gaat, is de vergoeding beperkt. Zonder BSN, worden alleen behandelingen door het CAK vergoed, die binnen het verzekeringsbasispakket vallen.

Voor verzekerden onder de 18 jaar worden de meeste tandartskosten volledig vergoed. De orthodontist (beugeltandarts) wordt niet vergoed vanuit de basisverzekering.

Wie voor het eerst naar een tandarts in onze stad moet, kan terecht bij Tandartsenpraktijk Ovidius, Parelhoenstraat 28, telefoonnummer 033 737 03 68. Informeer van tevoren wat de behandeling gaat kosten. Behandeling van acute pijnklachten hoef je niet te betalen of voor te schieten, die kan de tandarts declareren bij de RMO. Andere behandelingen moet je wel zelf betalen. Informatie over vergoeding vind je hier. 

Jeugdgezondheidszorg

Oekraïense ontheemden kunnen terecht bij de jeugdgezondheidszorg voor een bezoek aan het consultatiebureau, voor vaccinaties en voor vragen over gezondheid en opvoeden van kinderen tot 18 jaar. De jeugdgezondheidszorg en de vaccinaties zijn gratis.

Psychische hulp

Voel je je angstig, neerslachtig of overspannen? Kijk op de website RefugeeHelp - Gezondheidszorg - Mentale steun om te kijken wat je thuis zelf al kunt doen. Bijvoorbeeld 

• de folder over psychische klachten van Pharos: Als je stress hebt, veel denkt en slecht slaapt. 
• Psychologische first aid Telegram bot: je kunt daar vragen stellen in je eigen taal
• De website My mental health guide in het Oekraïens, Russisch of Engels raadplegen
• Download de app Doing what matters in times of Stress (Engels, Oekraïens en Russisch)
• Heb je kinderen die ook moeite hebben met de situatie? Via de website Ukraine Parenting vind je tips die jou en je kinderen kunnen helpen.

Heb je meer hulp nodig? Sinds kort wijst Empatia Oekraïners die psychologische hulp nodig hebben, de weg in onze geestelijke gezondheidszorg. Bijvoorbeeld: eerst naar de huisarts voor eventueel een verwijsbrief naar een psycholoog. Met zo’n verwijzing kun je vervolgens op de website van Empatia zoeken naar een Oekraïense psycholoog. 

Voor gastgezinnen: Als je als particulier gevluchte mensen uit Oekraïne onderdak biedt, komen bij de opvang vooral praktische zaken kijken. Daarna komt er een fase waarin je de impact van de situatie kunt gaan ervaren. Op je gasten, waaronder eventueel ook hun kinderen, maar ook op jezelf. 

• In deze folder voor gastgezinnen kun je lezen wat je kunt doen voor de mensen die je opvangt en voor jezelf.
• Voor nadere informatie en advies kun je ook terecht bij het Loket Ontheemden Oekraïne PSH (LOOP) het informatie-, verwijs- en adviescentrum. LOOP is tijdens kantoortijden bereikbaar op het e-mailadres info@loketoekrainepsh.nl. Meer informatie staat op deze website.

Tolk nodig bij een zorgverlener?

Soms is het lastig om bij een Nederlandse arts of andere zorgverlener uit te leggen wat jou mankeert of wat voor hulp je nodig hebt. Je kunt dan de arts of zorgverlener vragen om een gratis telefonische tolk te regelen via bureau Acolad via telefoonnummer 020 380 81 84. De arts of zorgverlener kan meer informatie vinden op de website zoschakeltueentolkin.nl.

Onderwijs

Ieder kind heeft recht op onderwijs. Ook kinderen die hier tijdelijk zijn of gevlucht zijn.

Is jouw kind tussen de 4 en 11 jaar oud, dan is je kind leerplichtig in Nederland. Je hebt de volgende opties:

• Kleuters (4 en 5-jarigen) kunnen naar elke basisschool die je wilt, als daar in de juiste leeftijdsgroep plek is.
• Kinderen van 6 t/m 9 of 10 jaar gaan vanaf het nieuwe schooljaar naar de Taalschool om Nederlands te leren en kunnen vaak na een jaar naar een gewone basisschool die je zelf mag kiezen. Aanmelden kan via aanmelden.oekraine@meerkring.nl.
• Leerlingen die in het schooljaar 2022-2023 11 jaar worden of al ouder zijn, gaan naar de VO voorziening in Leusden om Nederlands te leren. Aanmelden kan via opvangvo@hetelement.eu. Wanneer zij voldoende Nederlands kunnen, kunnen ook zij doorstromen naar een reguliere middelbare school naar keuze.

Vermeld bij aanmelding de volgende gegevens:

• naam
• geboortedatum
• verblijflocatie en/of adres

Heb je kinderen tussen 0 en 4 jaar oud en wil je zelf werken? Dan kunnen je kinderen naar de kinderopvang. Je mag zelf een opvanglocatie uitkiezen, maar houd er rekening mee dat het lastig kan zijn door landelijke tekorten in kinderopvangplaatsen. Wel een kinderopvang gevonden? Dan heb je misschien recht op kinderopvangtoeslag. Die vraag je (Nederlandstalige website) via de overheid aan. De voorwaarden om in aanmerking te komen voor kinderopvangtoeslag (Nederlandstalige website) vind je hier.

Geen lesgeld betalen op het MBO 

Oekraïners onder 18 jaar die onder de Tijdelijke Bescherming vallen en aan het MBO gaan studeren, kunnen een ‘buiteninvorderingstelling’ aanvragen. Dan hoef je geen lesgeld te betalen. Een aanvraag kun je indienen via duo.nl. VluchtelingenWerk kan ondersteunen bij de aanvraag.  Dit geldt helaas niet voor het HBO of voor universiteiten. Meer informatie op de website van de rijksoverheid.nl. 

Kinderbijslag

Werk je in loondienst en heb je kinderen? Dan heb je misschien recht op kinderbijslag. Kinderbijslag wordt per kwartaal toegekend en aan het eind van een kwartaal uitbetaald. Om hier recht op te hebben moet je kind op de eerste dag van het kwartaal minimaal 3 maanden aaneengesloten in Nederland zijn. Je kunt kinderbijslag aanvragen via de website van de SVB. De SVB (Sociale Verzekeringsbank) checkt dan of je recht hebt op de kinderbijslag. Kinderbijslag heeft geen invloed op de uitkering van het leefgeld voor kinderen. Lees verder voor meer informatie.

Kinderactiviteiten

• Voor jongeren van 12-18 jaar organiseert City of A allerlei activiteiten. Houd de (Nederlandse) website www.cityofa.nl in de gaten voor het programma!
• Voor kinderen van 4-18 jaar organiseert het ABC activiteiten. Kijk op (Nederlandse website) ABC-Amersfoort.
• Kinderen tot 14 jaar: 2 weken vóór de zomervakantie ontvangen kinderen op basisscholen de Zomerpretpas met een boekje met activiteiten waaraan ze met hun pas aan mee kunnen doen. Kinderen van 13 en 14 kunnen de pas op een aantal locaties in de stad ophalen. 

Speelplekken

Bij de nieuwe opvanglocaties is weinig ruimte om ongestoord te spelen voor kinderen. Maar met de zomer op komst, kunnen de kinderen wel buiten spelen op veel plekken in Amersfoort. Op onze website vind je verschillende suggesties en een overzichtskaartje, zodat je kunt zien waar je kinderen bij jou in de buurt kunnen spelen. Maar je kunt ook naar een Buitenkast speelplaats.

Leestips

Verhaaltjes voor kinderen van 3-10 jaar in het Oekraïens, Russisch, Engels en verschillende andere talen. Om samen te lezen of zelfs om samen jullie Nederlands mee te oefenen.

Als Oekraïense vluchteling mag je in Nederland werken. Hiervoor heb je een BSN nummer nodig en een identiteitsbewijs. Daarnaast is het verplicht om een verblijfsbewijs van de IND te hebben als je wil werken (zie hierboven onder ‘Verblijf in Nederland’). Je werkgever moet dan bij het UWV melden dat je bij hen gaat werken.

Wil je aan het werk? Het Werkgeversservicepunt (WSP) kan je helpen met het zoeken naar passend werk in regio Amersfoort. We maken dan een afspraak voor een gesprek. Dat kan in het Nederlands, Engels of met een tolk. Ga naar de website van WSP en vul het contactformulier in. Het WSP neemt dan zo snel mogelijk contact met je op. Je kunt ook op hun agenda kijken of er binnenkort weer een interessante banenmarkt voor je is.

Als je werkt, moet je allerlei administratieve zaken regelen. Denk aan een bankrekening voor je salaris, een DigiD om te kunnen inloggen bij allerlei instanties, e-mailadres/telefoonnummer om codes per sms op te ontvangen. Meer informatie kun je krijgen tijdens de inloopspreekuren van Vluchtelingenwerk op onze locaties.

Heb je werk gevonden? Dan moet je dit zo spoedig mogelijk aan de gemeente doorgeven. Dit geldt voor alle wijzigingen, zoals werk en onderdak. Stuur hiervoor een mail naar leefgeld@amersfoort.nl.

Ook krijg je minder of geen leefgeld meer, als je zelf geld gaat verdienen. Geef dit daarom zo snel mogelijk door, want anders moet je het later terugbetalen.

Weer werkloos

Heb je langer dan 23 weken in loondienst gewerkt en word je buiten jouw schuld om ontslagen? Dan kom je in aanmerking voor de Werkloosheidswet-uitkering. Meer informatie vind je op de (Nederlandstalige) website van het UWV.

Ben je niet uitbetaald voor werk of op andere wijze uitgebuit?

Helaas zijn er werkgevers die vluchtelingen proberen uit te buiten door ze geen salaris uit te betalen of op een andere manier te benadelen. Fairwork helpt slachtoffers van uitbuiting en mensenhandel. Denk je dat dit jou ook is overkomen? Voor werkgerelateerde problemen en arbeidsuitbuiting kun je terecht bij FairWork via het telefoonnummer 020 760 0809 of via hun website. Vermoeden van arbeidsuitbuiting kun je melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie via 0800 5151.

Studie

Hogescholen en universiteiten in Nederland kiezen vanaf september 2023 zelf welk tarief ze in rekening brengen aan Oekraïense studenten. Als je in september dus gaat studeren, informeer tijdig welk bedrag je moet betalen. Wil je weten of er financieringsmogelijkheden zijn? Loop even langs tijdens de spreekuren VluchtelingenWerk.

Inkomstenbelasting

In Nederland moeten werkenden aangifte doen voor de inkomstenbelasting. Zij ontvangen een aangiftebrief in een blauwe enveloppe. Op dit moment bekijkt het ministerie nog of werkende Oekraïners dit ook moeten doen. Tot die tijd, hoef je geen aangifte te doen, als je nog geen aangiftebrief hebt ontvangen.

Heb je al een aangiftebrief ontvangen? Dan is het belangrijk dat je op tijd actie onderneemt. Voor hulp en informatie:

• De informatiewinkels van Indebuurt033 helpen met formulieren invullen.
• Het webinar van VluchtelingenWerk over belastingen in Nederland kun je hier terugkijken. Antwoorden op de vragen die tijdens de webinar zijn gesteld, vind je terug in dit document van de Belastingdienst (alleen in het Nederlands).
• VluchtelingenWerk organiseert begin april een webinar hierover. Zodra daar meer informatie over bekend is, communiceren we dat via de website en deze nieuwsbrief.
• Refugeehelp.nl/belastingen

Toeslagen

Soms heb je recht op toeslagen van de Belastingdienst. Een toeslag is een bedrag dat je maandelijks van de belastingdienst kunt ontvangen om bepaalde kosten mee te kunnen betalen. Meer informatie vind je op de website van RefugeeHelp.nl. Heb je de webinar van VluchtelingenWerk over toeslagen van de belastingdienst voor Oekraïners gemist en wil je die terugkijken? De webinar is in het Nederlands met sheets in het Oekraïens. Kijk op Youtube.com.

Je hebt recht op leefgeld, wanneer je geregistreerd bent, een Burgerservicenummer (BSN) hebt en in de gemeentelijke of particuliere opvang verblijft. De bedragen zijn vastgesteld door Rijksoverheid in de regeling opvang ontheemden Oekraïne op Overheid.nl. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van waar je verblijft, in een centrale opvanglocatie of bij een gastgezin. Per februari 2023 gelden de volgende bedragen:

Centrale opvanglocatie

Als je in een centrale opvanglocatie verblijft, krijg je per persoon per maand € 56,12 voor kleding en andere persoonlijke uitgaven. In de centrale opvanglocatie krijg je eten en drinken. Daarom ontvang je hier geen vergoeding voor. 

In de nieuwe gemeentelijke opvanglocaties zullen gezamenlijke keukens zijn en ga je zelf koken. Je krijgt daarom vanaf de verhuizing ook een bedrag bij het leefgeld voor eten en drinken (zie hieronder).  

Gastgezin

Verblijf je bij een gastgezin? Dan krijg je leefgeld als je staat ingeschreven als inwoner van Amersfoort. Je ontvangt € 56,12 voor kleding en andere persoonlijke uitgaven per persoon per maand. Daarnaast ontvang je extra geld voor wonen bij het gastgezin van € 93,- per persoon per maand. Je kunt zelf met het gastgezin afspraken maken over je bijdrage in de kosten van het levensonderhoud. 

Daarnaast krijg je een bijdrage in het leefgeld voor eten en drinken. 

Leefgeld voor eten en drinken

De hoogte van het bedrag voor eten en drinken is afhankelijk van de grootte van het gezin:

• Een gezin van 1 of 2 personen ontvangt per volwassene of alleenstaande minderjarige € 215,06 en per minderjarige € 178,36 per maand.
• Een gezin van 3 personen ontvangt per volwassene € 171,99 en per minderjarige € 142,57 per maand.
• Een gezin van 4 personen of meer ontvangt per volwassene € 150,45 en per minderjarige € 124,97 per maand.

Zelf uitrekenen wat je krijgt, kan via de rekentool.

Onder een gezin wordt verstaan: echtgenoten of aan gehuwden gelijkgestelde partners; hun minderjarige kinderen; een ouder of voogd die volgens het recht of de praktijk in Nederland verantwoordelijk is voor de minderjarige en ongehuwde kinderen. Grootouders, ooms, tantes of meerderjarige kinderen horen niet bij het gezin. Zij zijn volgens de regels een individu of een apart gezin.

Het leefgeld wordt niet alleen voor de vluchteling zelf, maar voor het hele gezin stopgezet als een meerderjarig gezinslid voldoende inkomen heeft uit betaald werk of een uitkering ontvangt, zoals de werkloosheidsuitkering. 

Let op: geef veranderingen in het inkomen zo snel mogelijk door aan de gemeente. De gemeente kan te veel uitbetaald leefgeld terugvorderen.

Leefgeld aanvragen

Voordat je leefgeld kunt aanvragen, zorg je dat je een afspraak hebt gemaakt bij Burgerzaken voor je BRP registratie (Basisregistratie personen) en een Burgerservicenummer (BSN). Zodra je je BSN hebt ontvangen, kun je leefgeld aanvragen.

Om het leefgeld aan te vragen, mail je naar leefgeld@amersfoort.nl. Je wordt op een donderdag tussen 10.00 en 12.00 uur ingepland voor een afspraak op het Stadhuisplein 3. Alle gezinsleden moeten mee komen naar de afspraak, met identiteitsbewijs en BSN-nummer.

Betaling leefgeld

Als je geen geschikte bankrekening hebt waarop wij het leefgeld kunnen overmaken, krijg je een prepaid betaalpas van ons. Daarop wordt het bedrag maandelijks op de 1e dinsdag of donderdag van de maand betaald. Je moet zo snel mogelijk voor een eigen bankrekening zorgen. Het leefgeld van minderjarigen wordt overgemaakt aan de ouder of de verzorger. Als je van ons te veel leefgeld hebt ontvangen, kan dat van je teruggevorderd worden. Bijvoorbeeld als je niet, of niet op tijd, hebt doorgegeven dat je bent gaan werken.

Gebruik van de prepaid betaalpas

Met de prepaid betaalpas kun je betalen in winkels en geld opnemen bij een geldautomaat. Je kunt niet meer geld opnemen dan dat er op de betaalpas staat (rood staan is niet mogelijk).

Dit najaar zijn deze prepaid betaalpassen niet langer geldig. Dus als je die nog gebruikt: open een rekening bij een Nederlandse bank en geef het rekeningnummer (IBAN) door aan leefgeld@amersfoort.nl.

Wil je meer weten over het gebruik van de kaart? Hoeveel geld je kunt uitgeven en hoe je kunt zien wat er is bijgeschreven en afgeschreven? Wanneer er weer geld wordt bijgestort en wat je moet doen als je een eigen bankrekening hebt? Je leest er meer over in de download.

Wijzigingen in persoonlijke situatie

Bij het leefgeld horen verplichtingen. Het is belangrijk dat je je daar aan houdt. Dit zijn de belangrijkste verplichtingen:

• Als je niet langer verblijft op uw opvangadres, dan geef je dat aan de gemeente door.

• Als je gaat werken en inkomsten ontvangt, dan geef je dat aan de gemeente door. Verdien je meer dan het bedrag dat je aan leefgeld ontvangt? Dan heb je geen recht meer op leefgeld. Verdien je minder? Dan vult de gemeente het leefgeld aan.

• Geef wijzigingen zo snel mogelijk, in ieder geval binnen 7 dagen, door via leefgeld@amersfoort.nl.

Vragen over leefgeld

Met vragen over het leefgeld en de betaalpas kun je contact opnemen met Gemeente Amersfoort. Ook kun je een afspraak maken. Stuur hiervoor een e-mail naar leefgeld@amersfoort.nl. Je wordt dan ingeroosterd op de dinsdag of donderdag tussen 10.00 uur en 12.00 uur op Stadhuisplein 3.

Kledingbank

Als je kleding nodig hebt en te weinig geld om die in een winkel te kopen, kun je langs de Kledingbank Amersfoort. Daar heb je wel eerst een verwijsbrief voor nodig. Die kun je krijgen door te mailen naar leefgeld@amersfoort.nl.

Speelgoedbank

Hetzelfde geldt voor de Speelgoedbank Amersfoort.

Weggeeflokaal

Mensen met een laag inkomen (bijvoorbeeld alleen leefgeld) kunnen ook eens per maand 6 items aan kleding of speelgoed meenemen bij het Weggeeflokaal. Dit is geopend op woens-, donder- en vrijdagen van 09:30 -– 16:00 uur in het gebouw van het MBO Amersfoort, Leusderweg 30-34, 3817 KB Amersfoort. Het is een initiatief van de MBO-studenten. Je mag er zonder afspraak binnenlopen of een afspraak maken via  06 2836 1169 of via weggeeflokaalamersfoort@gmail.com.

Je hebt voor steeds meer zaken een eigen bankrekening nodig, bijvoorbeeld voor het leefgeld. Zorg dus dat je zo snel mogelijk een eigen rekening opent en dit doorgeeft aan de gemeente. Heb je alleen  een Oekraïens bankrekeningnummer en bankpas? Dat kan extra kosten met zich meebrengen. Het is dan gunstiger om een Nederlandse rekening te openen. 

Het verschilt per bank wat je nodig hebt om een bankrekening te openen, en welke identiteitsbewijzen geaccepteerd worden. Wil je weten naar welke banken je kunt gaan en wat je daarvoor nodig hebt? Meer informatie vind je hier. Kom je er niet uit? Vraag advies aan VluchtelingenWerk (spreekuren zie onderaan deze webpagina) of je participatiemakelaar in je opvangcentrum.

Wanneer je in Nederland te maken krijgt met juridische procedures, heb je in de meeste gevallen geen advocaat nodig. Als je een juridische vraag hebt of ondersteuning nodig hebt, kun je naar het Juridisch Loket.
Heb je wel een advocaat nodig? Dan kan het zijn dat je recht hebt op een pro-Deoadvocaat. Deze wordt deels door de Nederlandse overheid betaald als je zelf niet genoeg inkomen hebt.
Kijk voor meer informatie over Juridische hulp op de website van refugeehelp.

Sport

Zoek je een sportvereniging, sport- of fitnessclub of een plek waar je kunt tennissen, zwemmen of een andere sport doen? Neem dan contact op met de buurtsportcoaches in Amersfoort.

De buurtsportcoaches organiseren iedere week zo’n 150 activiteiten voor allerlei doelgroepen: kinderen vanaf 4 jaar tot ouderen van 90+, overdag en na schooltijd. Zij kunnen je helpen bij je vragen over sporten in Amersfoort en welke financiële regelingen er zijn voor sporten.

Mail je vraag (in het Engels) naar buurtsportcoach@sro.nl en vermeld je naam en telefoonnummer. Zij nemen dan contact met je op.

Wandelen of hardlopen in de stad? Probeer eens een ‘beweegrondje’.

Andere activiteiten

• Indebuurt033 organiseert regelmatig activiteiten speciaal voor en met Oekraïners. Denk aan wandelen, samen koken/eten of muziek maken. Kijk op hun website of er iets voor je bij zit!
• Het project ‘Oekraïners aan Tafel’ zoekt weer nieuwe deelnemers. Vind je het leuk om een Nederlands gezin te leren kennen? Bijvoorbeeld door bij hen mee te eten/evt. samen te koken? Aanmelden gaat via de website van eetmee.nl.

Mensen die al een huisdier hebben, mogen deze houden. Op onze opvanglocaties is het echter niet de bedoeling dat mensen nieuwe huisdieren nemen.

Als je met een huisdier Nederland inreist, moet je je melden via de website van het NVWA. Voor het meenemen van een huisdier gelden regels in Nederland. Jouw huisdier kan bijvoorbeeld drager zijn van een virus of ziekte. Oekraïne is bijvoorbeeld een land met een hoog risico voor de dodelijke ziekte hondsdolheid.

Deze regels gelden voor huisdierbezitters:

• Als je je inschrijft bij Gemeente Amersfoort, laat je weten dat je een huisdier meeneemt.
• Bij aankomst in Nederland ga je met jouw huisdier naar een dierenarts. De gemeente helpt je met het maken van een afspraak met een dierenarts.
• Je zorgt dat jouw huisdier niet of nauwelijks in contact komt met dieren en mensen.

Let op!

Nederland staat per 15 juni 2023 de binnenkomst van gezelschapsdieren uit Oekraïne niet meer toe volgens de vereenvoudigde procedure die tijdelijk van kracht was vanwege de crisis in Oekraïne. Nieuw ingevoerde huisdieren dienen vanaf 15 juni aan de reguliere importeisen voor honden en katten uit derde landen te voldoen. Het meldpunt voor huisdieren uit Oekraïne wordt afgebouwd. 

Als inreizende vluchteling kun je in Nederland gratis reizen met de trein. De Nederlandse Spoorwegen (NS) biedt gratis vervoer aan als je jouw Oekraïense paspoort laat zien of in bezit bent van een Duits, Belgisch, Frans of Oostenrijks treinkaartje dat niet ouder is dan 24 uur. Je kunt een gratis dagkaart ophalen bij de balie Tickets en Service op treinstations. Reizen met de bus, tram of metro is niet gratis.

Zodra je bent ingeschreven in de BRP en een BSN hebt, heb je recht op leefgeld. Je kunt dan niet meer gratis met het openbaar vervoer reizen. Je kunt dan losse kaartjes kopen of een OV-chipkaart kopen, waarmee je op saldo gebruik kunt maken van het openbaar vervoer. Kijk voor meer informatie op de website OV-chipkaart.nl.

Rijbewijs

Wie een geldig Oekraïens rijbewijs heeft en in Nederland komt wonen, kan daarmee in Nederland rijden zolang je onder de Richtlijn Bescherming Oekraïne valt. Dit geldt niet als je een rijbewijs uit een 3e land hebt:

• Wie na een reguliere asielaanvraag een verblijfsvergunning krijgt, kan het rijbewijs laten omzetten in een Nederlands rijbewijs: Kan ik mijn buitenlandse rijbewijs omwisselen voor een Nederlands rijbewijs? | Rijksoverheid.nl. Als dit voor jou geldt, kan het dus zinvol zijn om dit vast op te starten. Want als je opnieuw rijexamen moet doen, kan de wachttijd lang zijn.
• Wie met een rijbewijs uit een 3e land onder de Richtlijn Bescherming Oekraïne blijft vallen, kan zijn rijbewijs niet laten omzetten. Naar een oplossing wordt gezocht, zodra hier meer over bekend is, vermelden we dat hier.

Vrijstelling van belasting personenauto’s 

Normaal gesproken moeten autobezitters in Nederland 2 soorten belasting betalen: Belasting van Personenauto’s of Motorrijwielen (BPM) en Motorrijtuigenbelasting (MRB). Je mag een Oekraïense auto in Nederland gebruiken, wanneer je deze registreert. Daarnaast kun je een vrijstelling krijgen van de BPM. Meer informatie hierover vind je hier.
 

Overig vervoer

Reis je op een andere manier, bijvoorbeeld met taxi’s of busjes, zorg dan dat je veilig reist. Informeer vrienden of familieleden over je locatie, en stuur eventueel een foto van de licentie van de taxichauffeur. Vermijd het instappen in auto’s van bestuurders die niet toestaan dat er foto’s worden genomen. Als iets verdacht lijkt, stap dan onmiddellijk uit.

Vluchtelingen die op de Utrechtseweg, Hellestraat of Zonnehof verblijven, kunnen daar taallessen volgen van vrijwilligers van VluchtelingenWerk. Vraag aan je participatiemakelaar wanneer de lessen zijn. 

Vluchtelingen die in gastgezinnen verblijven, kunnen:

• Nederlandse taalles volgen via DigiTaalhuis Amersfoort (zie de website van bibliotheek Eemland). Hier kun je daarover advies krijgen, online oefenen en meer. Je kunt hen ook mailen digitaalhuisamersfoort@bibliotheekeemland.nl.
• Je kunt ook online cursussen volgen via de website van VluchtelingenWerk of via oefenen.nl.

Heb je inkomsten om een betaalde cursus te volgen? Kijk dan eens op:

• Cursussen bij nltraining.nl
• Cursussen Nederlands bij NTI

Terug naar Oekraïne

Vluchtelingen uit Oekraïne die vanuit Nederland terug willen keren naar Oekraïne, kunnen daarbij hulp krijgen van de Dienst Terugkeer en Vertrek DT&V van de Rijksoverheid. Je kunt daar bijvoorbeeld terecht voor vragen en advies, hulp bij het regelen van noodzakelijke documenten en vervoer.

Om deze hulp te kunnen krijgen, kun je mailen naar: info@dtv.minvenj.nl of het formulier invullen op de website van de DT&V. Vermeld daarbij in ieder geval de voor- en achternaam van de vluchteling(en), de geboortedatum, het verblijfsadres en de contactgegevens.

Doorreis naar een ander land buiten de EU

Vluchtelingen uit Oekraïne die willen doorreizen naar een ander land buiten de EU kunnen contact opnemen met IOM Nederland via +31 88 746 44 66 of +31 70 318 1500.

Doorreis naar een ander land binnen de EU

Een vluchteling kan zelf op eigen initiatief binnen de EU reizen. Als een vluchteling Amersfoort verlaat, moet dit gemeld worden bij de gemeente. Ook verhuizingen binnen Gemeente Amersfoort moeten gemeld worden.

• Als je in een opvanglocatie verblijft, dan word je daar geholpen met het doorgeven van de verhuizing. Meld je hiervoor bij de locatiemanager.
• Als je bij een gastgezin verblijft en binnen Amersfoort verhuist of naar het buitenland vertrekt, dan meld je dit zelf bij de gemeente. Dit doe je door te mailen naar burgerzaken@amersfoort.nl. Als je van de gemeente leefgeld ontvangt, ben je verplicht je verhuizing ook te melden aan leefgeld@amersfoort.nl.
• Vergeet niet om ook aan de school van je kind te melden dat je kind niet meer komt, omdat je verhuist. Mail voor kinderen van 4-10 jaar naar aanmelden.oekraine@meerkring.nl en voor jongeren vanaf 11 jaar op het voortgezet onderwijs naar opvangvo@hetelement.eu.

Verhuis je naar een andere gemeente in Nederland? Vergeet dan niet om je in die gemeente in te schrijven.

Vragen over je verblijf in Amersfoort 

Mail naar vluchtelingen@amersfoort.nl. 

Mail alleen naar dit e-mailadres als je al in Amersfoort verblijft.

Vragen over andere zaken 

Over verblijf in andere gemeenten in Nederland: neem contact op met die gemeente. Kijk op Contactgegevens Gemeenten op Overheid.nl. 

Over je recht om in Nederland te zijn: neem contact op met de IND. Kijk voor de contactgegevens op de website van de IND. 

Over vluchteling zijn in Nederland: 

• kijk op de website van VluchtelingenWerk. De informatie is beschikbaar in het Engels, Oekraïens en Russisch.  

• Je kunt hen bellen, chatten, WhatsAppen of een afspraak maken voor hun online spreekuur. 

• Als je in Amersfoort verblijft, kun je een persoonlijke afspraak met Tom Koppenol maken door te mailen naar tkoppenol@vluchtelingenwerk.nl. 

• Daarnaast kun je ook WhatsAppen met het Rode Kruis in je eigen taal: Arrived from Ukraine and need help? Whatsapp the Netherlands Red Cross (rodekruis.nl)