Jaarrekening 2023: positief financieel resultaat, fundamenten gelegd voor de toekomst

Gemeente Amersfoort heeft 2023 met een financieel positief resultaat afgesloten. Het college van burgemeester en wethouders presenteert vandaag de jaarstukken, met daarin een netto jaarrekeningresultaat van 31 miljoen euro over het afgelopen jaar. De jaarrekening bevat een positieve terugblik door het college, en een behoedzame blik voorruit. Er blijft nu geld over, maar omdat de bijdrage van het Rijk aan gemeenten vanaf 2026 sterk terugloopt, lijken bezuinigingen de komende jaren onafwendbaar.

Het college kijkt met deze jaarrekening terug op een jaar met meerdere betekenisvolle gebeurtenissen. Wethouder Willem-Jan Stegeman (Financiën): 

Bijzonder eervol zijn de titels European City of the Year en Meest diervriendelijke gemeente van Nederland, die Amersfoort in 2023 kreeg toegekend. Ook beleidsmatig zijn belangrijke stappen gezet. Met het vaststellen van de Omgevingsvisie 2030-2040, afspraken met een nieuwe jeugdhulporganisatie MetMaya en extra investeringen in de aanpak van ondermijning, werden fundamenten gelegd waarop de komende jaren verder wordt gebouwd aan een duurzame, veilige en inclusieve stad. Voor de huidige en toekomstige generaties Amersfoorters.

Groeiende stad

Bouwen gebeurde ook letterlijk, want ondanks de hoge bouwprijzen kreeg Amersfoort er in 2023 900 woningen bij. De aanbesteding voor het nieuwe Huis voor de Stad werd afgerond en met maatregelen zoals de Energietoeslag en hulp bij verduurzaming van woningen om de energierekening omlaag te krijgen, was er oog voor bestaanszekerheid van inwoners. Een thema waar tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van november veel aandacht voor was. Tegelijk met de verkiezingen, was er in Amersfoort een referendum over het parkeerbeleid. Wethouder Stegeman:

Het referendum ging soms gepaard met sterke emoties. We gaan de komende tijd nóg vaker de wijken en dorpen in om inwoners daarover te spreken, en we betrekken inwoners bij de uitvoering van het nieuwe parkeerbeleid. De eerste gesprekken om met de stad terug te blikken op het referendum, zijn inmiddels gevoerd.

Financieel gezond

2023 was het eerste volledige jaar zonder coronamaatregelen. Een opluchting voor inwoners en voor de sectoren die het hardst te lijden hadden onder de beperkingen, zoals de horeca en cultuur. Wethouder Willem-Jan Stegeman: 

Met de coronapandemie voor ons gevoel ver achter ons, kijken we weer vooruit. Maar we zien dat de weg voor ons niet zonder hindernissen is. Ontwikkelingen als een steeds voller rakend stroomnet, klimaatverandering en geopolitieke ontwikkelingen zijn ook in onze gemeente merkbaar. Daarnaast krijgen we te maken met bezuinigingen door het Rijk, waardoor gemeenten minder geld uit Den Haag krijgen. We gaan weloverwogen om met de gemeentekas, en daardoor is Amersfoort financieel gezond. Als wij ook in de toekomst sluitende begrotingen aan de raad willen blijven voorleggen, moeten we de komende jaren moeilijke keuzes maken. Het is onvermijdelijk dat die keuzes voor inwoners merkbaar zullen zijn. Want terwijl in de landelijke politiek veel over bestaanszekerheid wordt gesproken, zijn het nu juist gemeenten die de grootste invloed hebben op de meest noodzakelijke behoeften van mensen.

Bezuiniging door het Rijk

Omdat het Rijk vanaf 2026 bezuinigt op het Gemeentefonds, de grootste inkomstenbron voor gemeenten, onderzocht het college afgelopen jaar bezuinigingsmogelijkheden. Op 28 mei presenteert het college de kadernota, met daarin het actuele financiële beeld en de definitieve bezuinigingsvoorstellen. Ondertussen dringt Amersfoort er samen met andere gemeenten in Den Haag op aan af te zien van het rigoureus korten van gemeenten. 

Financiële positie

Alhoewel het financiële vooruitzicht om terughoudendheid vraagt, stemt de terugblik op het afgelopen jaar tot meer tevredenheid. De positie van de gemeente is gunstiger dan waar in de begroting voor 2023 van werd uitgegaan. Zowel het resultaat, als de buffer om risico’s op te vangen (de weerstandsratio) is verbeterd.

Alle uitgaven en inkomsten en financiële mee- en tegenvallers opgeteld, leiden tot een eenmalig overschot van 31 miljoen euro op de jaarrekening. Het college stelt voor om een deel daarvan te storten in diverse reserves, en een deel te gebruiken voor activiteiten die doorgeschoven zijn van 2023 naar 2024 of latere jaren.

Bekijk hier de jaarstukken.