Veerensmederij Amersfoort: eerste CO2- neutrale rijksmonument

Gemeente Amersfoort verduurzaamt 60 gemeentelijke gebouwen, waaronder zeven monumentale panden. De verduurzaming van theater Veerensmederij op de Wagenwerkplaats is als eerste afgerond. Het monument uit 1904 is daarmee het eerste CO2-neutrale rijksmonument in Nederland.

De Veerensmederij is de voormalige werkplaats van de Hollandse IJzeren Spoorwegmaatschappij en doet sinds 2010 dienst als theater. Het monumentale gebouw, de thuisbasis van operagezelschap Holland Opera, had voor de verduurzaming te maken met hoge energiekosten en had problemen met tocht en warmte. "De harpiste had tot het laatste moment voor haar optreden handschoenen aan!" vertelt Joke Hoolboom, algemeen directeur van Holland Opera. 

Kees Jan van Loveren, productieleider bij Holland Opera en coördinator van Theater Veerensmederij, verheugt zich erop geen gasrekening meer te ontvangen. “Dat is zo’n enorme kostenpost. En ik kijk ernaar uit dat er nu tochtvrij en comfortabel van theater of opera kan worden genoten.”

Biobased en CO2-neutraal 

Omdat het theater tijdens de werkzaamheden in bedrijf bleef en de programmering van Holland Opera doorliep, was het project een enorme logistieke opgave. De verduurzamingsaanpak ging naast het gasloos maken van het gebouw ook over nog veel meer maatregelen. Onder meer (biobased) gevelisolatie, het plaatsen van een warmtepompinstallatie die gebruik maakt van bodembronnen, optimalisatie van de luchtbehandelingskast en de plaatsing van de radiatoren, een tochtportaal van gerecycled aluminium bij de entree en de installatie van zonnepanelen. De zonnepanelen zijn circulair en in Nederland geproduceerd, met 80% minder CO2-uitstoot dan reguliere zonnepanelen. Ze hebben bovendien de kleur van de dakpannen, om de monumentale waarde van het dak zo min mogelijk aan te tasten.

Met de verduurzamingsoperatie van 60 gebouwen, wil de gemeente dat in 2030 het grootste deel van haar eigen panden CO2-neutraal zijn. Het project Veerensmederij laat zien dat ook voor monumenten verduurzaming mogelijk is, zonder dat het de historische waarden verliest.

Veerensmederij