Vol stroomnet

Het stroomnet in Nederland bestaat uit 3 onderdelen: het hoogspanningsnet, het middenspanningsnet en het laagspanningsnet. Bedrijven die veel stroom nodig hebben (dat noemen we grootverbruikers) zijn aangesloten op het hoog- en middenspanningsnet. Huizen, kleine bedrijven en maatschappelijk instellingen (dat noemen we kleinverbruikers) zijn aangesloten op het laagspanningsnet. Het hoogspanningsnet wordt beheerd door TenneT. En het midden- en laagspanningsnet door regionale netbeheerders. In Amersfoort is dat Stedin.

Het stroomnet is overbelast. Dat wil zeggen dat er niet meer elektriciteit door de stroomkabels en elektriciteitsstations past. Voor huizen is ruimte op het stroomnet gereserveerd, maar ook het laagspanningsnet raakt steeds voller. Dat maakt het plannen voor bijvoorbeeld een nieuwbouwwijk, een nieuwe school of nieuw bedrijf heel moeilijk omdat die ook stroom nodig hebben. Dit probleem is ook in Amersfoort. We noemen het ook wel netcongestie.

Het stroomnet raakt op 2 manieren overbelast:

• als iedereen op hetzelfde moment stroom gebruikt
• als er te veel zonne- en windenergie tegelijkertijd wordt opgewekt

Er ontstaat dan file op het elektriciteitsnet. Dit gebeurt vooral op piekmomenten, tussen 16.00 en 21.00 uur.

Inwoners

Voor bestaande woningen en andere kleinverbruikers in Amersfoort is er genoeg stroom. Je kunt je huis nog steeds verduurzamen met een warmtepomp. Een hybride warmtepomp is wel beter tegen overbelasting van het stroomnet. Die schakelt op de koudere dagen namelijk over naar gas. 

Wil je overstappen op elektrisch koken of een laadpaal voor de elektrische auto plaatsen? Dan heb je een zwaardere elektriciteitsaansluiting van netwerkbeheerder Stedin nodig. Hou er rekening mee dat het een aantal maanden kan duren voor je die hebt. 

Je kunt nog steeds zonnepanelen op je dak plaatsen en zonne-energie terugleveren aan het stroomnet. Maar op hele zonnige dagen gaan de omvormers van zonnepanelen soms tijdelijk uit. Dan kun je geen stroom aan het net terugleveren en ook je eigen opgewekte stroom niet gebruiken. Het komt door een knelpunt in het laagspanningsnet in de wijk. Daarom werkt Stedin aan uitbreiding en versterking van het elektriciteitsnet.

Als we niets tegen het volle stroomnet doen, kunnen bijvoorbeeld lampen in huis gaan knipperen. Of de stroom in straten of wijken valt tijdelijk uit. Of en wanneer dat gebeurt, weten we niet. Samen met netbeheerder Stedin proberen we ervoor te zorgen dat er voldoende stroom blijft voor bestaande en nieuwe woningen.

Ondernemers

Het hoog- en middenspanningsnet zit vol. Dat betekent dat bedrijven en organisaties die nieuw zijn of meer stroom willen gebruiken op een wachtlijst komen. Ze krijgen pas een aansluiting als het net wordt uitgebreid of beter wordt benut. 

Heb jij hiermee te maken? Mail dan naar samenduurzaam@amersfoort.nl. Misschien dat we je in contact kunnen brengen met bedrijven die naar een gezamenlijke oplossing zoeken. 

Netbeheerders Tennet en Stedin zijn druk bezig om het elektriciteitsnet uit te breiden door extra hoogspannings- en elektriciteitsstations te bouwen en kabels te leggen. Dat is een hele grote operatie. In Amersfoort komen er verspreid over de stad 400 extra elektriciteitshuisjes én een nieuw elektriciteitsstation. Ook moeten veel straten open om dikkere kabels te leggen. Dat duurt jaren. De gemeente helpt de netbeheerders waar mogelijk.

Tussen 2026 en 2029 groeit het tekort aan vermogen op het stroomnet in de provincie Utrecht naar 250 megawatt. Er zijn maatregelen nodig om het tekort op te lossen, bijvoorbeeld: 

• Er komt minder stroom in piektijden bij openbare laadpalen voor de elektrische auto.
• Nieuwbouwwoningen worden netbewust door zo weinig mogelijk energie te gebruiken. Bijvoorbeeld met opslag van warmte. 
• Stedin onderzoekt op welke plekken batterijen of generatoren helpen met het oplossen van congestie. Generatoren komen niet in woonwijken. Batterijen misschien wel.

Je kunt zeker helpen om een vol stroomnet zoveel mogelijk te voorkomen. Bekijk deze tips:

• Energie besparen is altijd een goed idee. Kijk op de website Zet ook de knop om.
• Gebruik zo min mogelijk stroom tussen 16.00 en 21.00 uur. Stedin heeft de website eKlok waarop je ziet wanneer het druk is op het net. 
• Heb je een elektrische auto? Laad die dan op vóór 16.00 uur of na 21.00 uur. Ook als het zonnig weer is en je hebt zonnepanelen, is het een goed moment om te laden.
• Heb je zonnepanelen? Probeer de stroom die je opwekt dan meteen te gebruiken.
• Bij de installatie van een warmtepomp helpt het om voor een hybride variant te kiezen. Omdat die minder stroom gebruikt dan een volledig elektrische warmtepomp en overschakelt naar gas als het heel koud is. Is je huis al heel goed geïsoleerd, dan kun je beter een volledig elektrische warmtepomp nemen.