Monument ter nagedachtenis aan Joodse slachtoffers Tweede Wereldoorlog
Algemeen
Gemeente Amersfoort werkt aan een monument ter herinnering aan Joodse Amersfoortse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Een selectiecommissie heeft lichtkunstenaar Tamar Frank uitgekozen om het herdenkingsmonument te ontwerpen. De kunstenaar werkt op dit moment het schetsontwerp uit in een voorlopig ontwerp. Het plan is dat het monument op het Borneoplein komt.
Herdenken Amersfoortse Joden
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog had de gemeente Amersfoort ongeveer 800 Joodse inwoners. Tijdens de bezetting werden 338 Amersfoortse Joden vermoord in concentratiekampen. Ook zo’n 50 andere Amersfoortse Joden overleefden de oorlog niet. Veel nabestaanden en andere inwoners willen graag een plek hebben om hen te herdenken. De gemeente praat hier al enige tijd over met de Joodse gemeenschap in Amersfoort.
Over het kunstwerk
Het ontwerp van lichtkunstenaar Tamar Frank heet (voor nu) Licht van Herinnering. Het kunstwerk bestaat uit spiegelende kleine kubussen. Daarin zit een lichtje. Elke kubus staat symbool voor een van de slachtoffers. Op de datum van overlijden zal voor ieder slachtoffer vanaf de avond ervoor het licht in de kubus branden.
De kubussen worden geplaatst op het Borneoplein. Op het eiland in de vijver wordt een spiegelende zuil geplaatst. Het licht van deze zuil brandt constant.
De kubussen zijn 10 bij 10 centimeter. Dat is ook het formaat van de herdenkingsstenen die bij bepaalde Amersfoortse woningen liggen. Die zijn geplaatst op plekken waar de slachtoffers van het naziregime als laatste woonden.
In de video vertellen kunstenaar Tamar Frank en burgemeester Lucas Bolsius over het monument.
Video over het monument
Proces
Alle stappen worden in nauwe samenwerking met de Joodse gemeenschap en andere betrokkenen gezet. We informeren omwonenden en andere betrokkenen met brieven en informatiebijeenkomsten. De gemeente en de kunstenaar nemen vragen en reacties zo veel mogelijk mee in iedere volgende stap.
De stappen
Adviesnotitie met kaders voor het monument door werkgroep
Keuze locatie
Hierover was in juni 2022 een informatiebijeenkomst.
Selectie 3 kunstenaars voor een schetsontwerp en beoordeling ontwerpen door commissie
Selectie kunstenaar
december 2022
Schetsontwerp door de geselecteerde kunstenaar
Hierover was in april 2023 een informatiebijeenkomst.
Voorlopig ontwerp
De volgende informatiebijeenkomst vindt naar verwachting voor de zomer van 2024 plaats.
Definitief ontwerp
Aanleg
Links voor meer informatie
Meer informatie over Joodse Amersfoorters in de Tweede Wereldoorlog vind je op de gedenkrol op de website van Archief Eemland of op de website van Stichting Herdenkingsstenen Amersfoort. Meer over de Joodse geschiedenis, cultuur, erfgoed en de synagoge staat op de website van de Stichting vrienden van synagoge Amersfoort.
Andere projecten
In de omgeving van het Borneoplein zijn verschillende andere projecten:
- verkeersveiligheid rotonde Borneoplein
- het bewonersinitiatief Bergwater
- de herinrichtingen van de Pasteurstraat en Jan van der Heijdenstraat
- de herinrichting van de Indische buurt
De andere projecten hebben een eigen planning en (communicatie)traject.
