Maatweg

1.1 Algemeen

Het Maatweggebied is een gebied dat al langere tijd veel aandacht krijgt vanuit de gemeente Amersfoort. Deze aandacht vloeit voort uit de centrale ligging tussen stad, buitengebied en park Schothorst, maar ook uit het feit dat dit gebied als één van de zoekgebieden voor de ontwikkeling van een nieuw medisch centrum in Amersfoort is aangewezen. Ook speelt er nog een aantal andere, kleinere plannen en projecten in het gebied, zoals een noodzakelijke dijkverbetering en verbetering van de infrastructuur.

Structuurplan Maatweg

Bovenstaande vormde voldoende aanleiding om voor het gebied een structuurplan te maken. Op 8 maart 2005 heeft de gemeenteraad het Structuurplan Maatweg vastgesteld. In dit plan zijn in grote lijnen de toekomstige ontwikkelingen in het gebied van de Maatweg aangegeven. Daarvoor, op 28 september 2004, heeft de gemeenteraad besloten om mee te werken aan de realisering van een nieuw ziekenhuis op de locatie Maatweg. Belangrijkste aanleiding om een nieuw ziekenhuis te willen realiseren is dat twee verouderde ziekenhuislocaties, Meander Medisch Centrum Lichtenberg en Elisabeth, vervangen moeten worden. Voor deze bestaande ziekenhuislocaties zijn onverantwoord grote investeringen nodig om ze open te houden, waardoor handhaving van de locaties niet mogelijk is. Zodoende kwam nieuwbouw in beeld, waarbij aan de hand van een locatiestudie is besloten om in het Maatweggebied een nieuw medisch centrum te bouwen, met daaraan verbonden de aankoop en de ontwikkeling door de gemeente van de huidige ziekenhuislocaties Lichtenberg en St. Elisabeth. De gemeenteraad heeft in dezelfde vergadering ook de opdracht aan het college gegeven om een modellenstudie te verrichten voor de locatie Kop van Schothorst.

Voorontwerp bestemmingsplan Maatweg 2007

In het Structuurplan Maatweg en in de studie ziekenhuislocaties Amersfoort zijn in grote lijnen de toekomstige ontwikkelingen in het plangebied aangegeven. Om deze ontwikkelingen te vertalen naar een juridisch bindend kader moet een bestemmingsplan worden vastgesteld met een plankaart (verbeelding), bouw- en gebruiksvoorschriften (regels) en een bijbehorende toelichting. Op 16 januari 2007 is een voorontwerp van het bestemmingsplan 'Maatweg 2007' door het college van B & W vastgesteld, hierin waren de toen bekende ontwikkelingen opgenomen. Het voorontwerp is al onderwerp geweest van inspraak en vooroverleg, de resultaten daarvan zijn verwerkt in de "reactienota inspraak en vooroverleg bestemmingsplan Maatweg 2007".

Het bestemmingsplan, inclusief alle bijbehorende stukken, zijn vervolgens voor advies voorgelegd aan de Provinciale Planologische Commissie. Deze was niet geheel akkoord met het bestemmingsplan: de provincie wilde eerst duidelijkheid hebben over de inrichting van het Maatweggebied.

Naar aanleiding van de opmerking van de provincie is een inrichtingsplan opgesteld voor het gebied, inclusief een 'programma van eisen inrichtingsplan Maatweg' (door het college van B & W vastgesteld op 23 maart 2010). In het programma van eisen zijn de randvoorwaarden en aandachtspunten aangegeven voor de verdere uitwerking van de onderscheiden deelgebieden van het inrichtingsplan. In verband met het opstellen van en de besluitvorming over het Inrichtingsplan Maatweg is de voortgang van het bestemmingsplan Maatweg 2007 vertraagd. De vertraging is versterkt door een viertal oorzaken:

• Het feit dat er plannen voor dijkverbetering van de waterkering langs de Eem moesten worden uitgewerkt door het Waterschap Vallei en Veluwe. Met het waterschap was afgesproken dat deze plannen verwerkt zouden worden in het nieuwe bestemmingsplan;
• Het college van Gedeputeerde Staten gaf aan dat zij de realisering van de ecologische verbindingszone, dijkprofiel en cultuurhistorische waarde Grebbelinie nog onvoldoende gewaarborgd vond in het voorontwerp bestemmingsplan. In overleg met de provincie en andere partijen is de ecologische inrichting nader uitgewerkt. De afspraken over de inrichting zijn op 11 februari 2011 vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst tussen provincie, waterschap en gemeente;
• De nieuwbouw voor het ziekenhuis liep vertraging op. Inmiddels is de bouw in volle gang. Er is een gewijzigd ontwerp voor de parkeergarage van het ziekenhuis ingediend, hiervoor is een aparte omgevingsvergunning verleend.
• Onderzocht moest worden of aanleg van busbanen op de Maatweg noodzakelijk was. Uiteindelijk heeft de gemeenteraad op 18 december 2012 een besluit genomen over de aanleg van de busbanen.

Bouwvergunning & vrijstelling Meander ziekenhuis

Toen duidelijk werd dat de bestemmingsplanprocedure voor het gebied nog geruime tijd in beslag zou nemen, is besloten om voor het nieuwe ziekenhuis een zelfstandige planologische procedure te volgen. Hiertoe is destijds gebruik gemaakt van de mogelijkheden die artikel 19 lid 2 van de (toen geldende) Wet Ruimtelijke Ordening bood om vrijstelling te verlenen van het bestemmingsplan. Een verklaring van de provincie dat zij geen bezwaar heeft tegen het gebruik maken van de vrijstelling was toen verplicht. Gedeputeerde Staten van Utrecht hebben op 30 november 2007 een verklaring van geen bezwaar op grond van artikel 19, lid 2 van de WRO voor de bouw van het ziekenhuis afgegeven. Zodoende kon vrijstelling worden verleend van het geldende bestemmingsplan en kon een bouwvergunning worden aangevraagd en afgegeven. Op 29 april 2010 is de bouwvergunning (tweede fase) voor de bouw van het ziekenhuis verleend. De nieuwbouw van het ziekenhuis is in augustus 2010 van start gegaan.

Voor de parkeergarage van het ziekenhuis is een gewijzigd ontwerp ingediend, hiervoor is - samen met enkele aanpassingen aan het ziekenhuisgebouw - een aparte omgevingsvergunning verleend.

Doel van dit bestemmingsplan

Dit bestemmingsplan is het vervolg op het voorontwerp bestemmingsplan "Maatweg 2007" en heeft tot doel de realisering van de in het Structuurplan Maatweg en het daarop volgende Inrichtingsplan Maatweg (inclusief het Programma van Eisen Inrichtingsplan Maatweg) beschreven ontwikkelingen mogelijk te maken c.q. vast te leggen. Als belangrijkste kunnen daarbij de volgende plannen en projecten worden genoemd:

• 1. de bestemming van het nieuwe Meander Medisch Centrum aan de Maatweg en de daaruit voortvloeiende verkeersmaatregelen;
• 2. de realisering van de ecologische verbindingszones tussen Coelhorst en Schothorst en tussen de Eem en het Valleikanaal;
• 3. het mogelijk maken van vervangende huisvesting voor Roeivereniging Hemus in het Huis van de Watersport;
• 4. het mogelijk maken van de dijkverbetering van de primaire waterkering langs de Eem;
• 5. het herinrichten van de Maatweg door middel van het realiseren van een busbaan (project VERDER);
• 6. het zichtbaar maken van de Grebbelinie als cultuurhistorische drager in het gebied;  
• 7. de realisering van de verbeteringen in de infrastructuur, waaronder het realiseren van een goede ontsluiting ten behoeve van de functies aan de Grebbeliniedijk en de aanleg van de Eempaden;
• 8. het mogelijk maken van nieuwe woningbouw aan de Schans;
• 9. het opnemen van een regeling voor de tuinen en bergingen bij de woonschepen in de Eem.

In hoofdstuk 4 van dit bestemmingsplan gaan wij uitgebreid in op de bovengenoemde projecten, waarbij deze ook ruimtelijk en stedenbouwkundig worden onderbouwd.

Met de genoemde plannen en projecten krijgt het gebied een grotere ruimtelijke en functionele samenhang en wordt een duidelijker entree van de stad gecreëerd. Daarnaast zijn in dit bestemmingsplan regelingen opgenomen voor de bestaande functies in het gebied, zoals de woningen aan de Schans, de bestaande watersportbedrijven en het historische verdedigingswerk 'de Schans'.

In het voorontwerp bestemmingsplan Maatweg 2007 werd nog rekening gehouden met de herontwikkeling van het gebied Balladelaan en woningbouw op de locatie Kop Schothorst.

Onder andere door de economische crisis is de herontwikkeling van het winkelpand stil komen te liggen, wat de ontwikkeling van de Balladelaan en Kop van Schothorst heeft bemoeilijkt. Daarbij kwamen onzekerheden over de toekomst van een bestaand gemaal, eventuele nieuwe busbanen in het plangebied en de afzetbaarheid van de geplande wooneenheden in het gebied. Daarom is besloten om dit plangebied voorlopig niet te ontwikkelen. De locatie waar de ontwikkelingen hadden moeten plaatsvinden maakt nog wel onderdeel uit van dit bestemmingsplan, maar de planologische regeling uit het voorgaande bestemmingsplan wordt niet gewijzigd. Kortom: de huidige situatie is met dit bestemmingsplan vastgelegd en nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen zijn hier op basis van dit bestemmingsplan niet mogelijk.